فصل دوم پايان نامه ارشد سازگاری و ناسازگاری زناشویی در اعتیاد

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..docx) ( قابل ويرايش و آماده پرينت )
تعداد صفحه : 39 صفحه

 قسمتی از متن word (..docx) : 
 

‏پیشینه تحقیق
‏مفاه‏ی‏م‏ ‏اعت‏ی‏اد
‏2-1- ‏مروری بر تاریخچه‏ی سوءمصرف مواد
‏بر اساس مطالعه‏ی مرکز تحقیقات ملی در زمینه سوءمصرف مواد (NIDA‏)، در حدود 37% افراد یک بار یا بیشتر در طول عمر خود مواد غیرقانونی مصرف کرده‏اند. بیش از 15% جمعیت بالای 18 سال آمریکا مشکلات جدی درمورد مصرف پیدا کرده‏اند (کامکار، 1382). بعضی از تأثیرات مواد مواد مستقیم و برخی از آنان غیرمستقیم هستند. برای مثال احتمال بروز مشکلات روانی و جسمی در افرادی که والدین معتاد دارند بیشتر است (همان منبع). مصرف مواد همواره با پیامدهای زیادی از لحاظ اجتماعی، اقتصادی، مغزی، روانشناختی و مسائل بین فردی از جمله فعالیت جنسی همراه است، به طوریکه یکی از دسته‏بندی‏های عمده راهنمای تشخیصی و درمانی اختلالات روانی (DSM-IV-TR‏) تحت عنوان اختلالات وابسته به مواد است. همچنین در دسته‏بندی اختلالات جنسی، طبقه‏ای از آن به کژکاری جنسی ناشی از مواد اختصاص دارد (کاپلان و سادوک، 2003). انجمن روانپزشکی آمریکا‏- American Psychiatric Association
‏ (1994) در DSM‏ (ویراست چهارم)، اعتیاد به مواد مخدر یا سوءمصرف مواد را چنین تعریف می‏نماید؛ الگوی ناسازگارانه‏ی مصرف مواد که به تحلیل یا ناراحتی‏ای منجر شود که از لحاظ بالینی اهمیت دارد (کالات - Kalat
‏، 2007).
‏2-2- ‏تعاریف و مفاهیم اعتیاد
‏پیچیدگی حاصل از سوء‏مصرف غیرقانونی مواد در اصطلاحات وابسته به آن، که به نظر می‏رسد تقریباً با تشکیل جلسات شوراهای مختلف حرفه‏ای و دولتی تغییر می‏یابند، منعکس است. یک نمونه از آن نامی
‏است که باید روی مواد تغییر دهنده مغز- Brain- Altering Substances
‏ گذاشته شود. متن بازنگری شده چهارمین ویراست راهنمای تشخیص و آماری اختلالات روانی (DSM-IV-TR‏) - Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorder -Fourth Edition- Text Revision (DSM-IV-TR)
‏ مواد تغییر دهنده مغز را «مواد» - Substances
‏ و اختلالات مربوط به آن‏ها را «اختلالات وابسته به مواد» - Substance- Related Disorders
‏ نامیده است. در DSM-IV-TR‏ مفهوم مواد مؤثر بر روان مواد شیمیایی واجد خواص تغییردهنده مغز نظیر حلال‏های عضوی را، که ممکن است عمداً یا سهواً مصرف شوند، در بر می‏گیرد. مواد مجاز را نمی‏توان از مواد غیر مجاز جدا کرد؛ بسیاری از مواد مجاز مانند مرفین گاهاً به روش‏های غیرمجاز کسب شده و برای مقاصد تجویزنشده مصرف می‏گردند. واژه ماده به دارو ترجیح داده می‏شود، چون دارو تلویحاً معنی یک ماده شیمیایی مصنوعی را می‏گیرد، در حالیکه بسیاری از مواد وابسته به الگوهای سوء‏مصرف (مثلاً تریاک) مواد طبیعی هستند یا برای مصرف انسانی تولید نشده‏اند (مثلاً، چسب هواپیما). به این ترتیب، در DSM-IV-TR‏ موضوع با عنوان اختلالات وابسته به مواد توصیف شده است (کاپلان- سادوک، 2003).
‏به رغم برداشت کلی و عمومی مردم از اعتیاد که آن را عادت شدید به استفاده از یک چیز یا انجام یک امر می‏دانند وقتی می‏خواهیم اعتیاد و به ویژه اعتیاد به مواد تغییر دهنده خلق و خو و رفتار را تعریف کنیم، درمی‏یابیم که کار چندان آسانی نیست و توافقی درباره‏ی وجود ندارد. کلمات متعددی مثل مصرف- Use
‏، استفاده نادرست - Misuse
‏، سوءمصرف - Abuse
‏، اعتیاد - Addiction
‏، و وابستگی - Dependency
‏ درباره عادت به نوشیدن مشروبات الکلی و مصرف مواد و داروهای آرامبخش و ضد افسردگی و روان‏گردان، خوردن بیش از حد، قمار کردن، درگیر شدن با روابط جنسی بیش از حد و حتی کار بیش از اندازه به کار برده شده است (نورانی‏پور، 1383).
‏الف) مصرف:
‏کلمه مصرف به هنگام استفاده از مشروبات الکلی و مواد و داروها برای مصارف طبی و به منظور تسکین با درمان‏ از قبیل مورفین، کدئین، آرامبخش‏ها و داروهای روان‏گردان گفته می‏شود. در کشورهای غربی یا کشورهای دیگری که خرید و فروش مشروبات سکرآور و مست‏کننده قانونی است و مصرف آن‏ها منع نشده و همچنین استعمال دخانیات یا انجام انواع قماردر موقعیت‏های تفریحی، در جشن‏ها و شادی‏ها
‏مجاز شمرده شده است. (لاسون، لاسون و ریورز - Lawson, Lawson & Revers
‏، 2001). همین مؤلفان استفاده از مواد یا داروهایی که آثار و نتایج جسمانی، روانی، اجتماعی و قانونی زیان‏آور داشته باشد را استفاده نادرست خوانده‏اند.
‏ب) سوءمصرف:
‏چنانچه مراجعی مشروبات الکلی یا دیگر مواد مصرف کند که باعث تغییر خلق و خو و رفتار او شود و آثار نامطلوبی بر روی زندگی خودش با زندگی دیگران بگذارد، گفته می‏شود که سوء‏مصرف مواد دارد. این آثار ممکن است آسیب‏دیدگی جسمانی، روانی، یا عملکرد نامناسب شغلی یا تحصیلی فرد باشد. شاکیت (1995) استفاده مکرر و طولانی‏مدت از مواد و داروها را سوء‏مصرف خوانده است و اضافه می‏کند سوء‏مصرف از مواد و داروها زمانی صورت می‏گیرد که فرد موادی را بدون نیاز ضروری و به حق مصرف کند (به نقل از نوارنی‏پور، 1383).
‏ج) وابستگی:
‏ در سال 1964، سازمان بهداشت جهانی به این نتیجه رسید که اصطلاح «اعتیاد»- Drug Dependence
‏ دیگر اصطلاحی علمی نیست و «وابستگی دارویی» را به جای آن توصیه نمود. مفهوم مواد در ضمن چند دهه معانی رسمی بسیار و معانی معمولی فراوانی داشته است. اساساً در ارتباط با تعریف وابستگی از دو مفهوم استمداد شده است. وابستگی رفتاری بر فعالیت‏های موادجویی و قرائن وابسته به الگوهای مصرف بیمارگونه تأکید کرده است و وابستگی جسمی بر اثرات جسمی (یعنی فیزیولوژیکی) دوره‏های متعدد مصرف مواد تأکید نموده است. به طور اخص، آن دسته از تعاریف وابستگی که بر وابستگی جسمی، تأکید کرده اند، در ملاک‏های طبقه‏بندی از وجود تحمل و اثرات ترک استفاده کرده‏اند (کاپلان- سادوک، 2003).
‏به طور خلاصه وابستگی به شکل شدیدتر سوء‏مصرف مواد گفته می‏شود. از نظر مارگولیس و زوبن - Margolis & Zewben
‏ (1998) وابستگی عبارتست از: نیاز و میل شدید جسمانی و روانی برای مصرف مواد و خوردن مشروب به خاطر تغییر حالت خودآگاهی و نشئه و کیفی که برای فرد وابسته ایجاد می‏کند. به نظر آن‏ها وابستگی از طریق مصرف دارو و از روی عادت، مصرف مشروبات و مواد به دفعات بیشتر و مقدار زیادتر آن به رغم نتایج زیان‏آور و منفی فراوان آن برای فرد، خانواده و جامعه مشخص می‏شود (نورانی پور و قربانی، 1385).
‏د) اعتیاد: