مبانی نظری ارزیابی عملکرد، رتبه بندی و تحلیل بهرهوری در سازمان با الگویی ترکیبی (docx) 76 صفحه
دسته بندی : تحقیق
نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحات: 76 صفحه
قسمتی از متن Word (.docx) :
2327275-15494000
نام دانشکده: دانشکده ارشاد دماوند
پایان نامه براي دریافت درجه کارشناسی ارشد رشته مدیریت صنعتی
(گرایش مالی)
موضوع:
تلفیق تکنیک تحلیل پوششی دادهها DEA با کارت امتیازی متوازن BSC برای ارزیابی و مقایسه عملکرد شعب بانک تجارت
استاد راهنما:
جناب آقاي دکتر محمد رضا مهرگان
استاد مشاور:
جناب آقاي دکتر محمود آقا حسينعلي شيرازي
محقق :
محمد امین میقانی
با تشکر از:
استاد فرزانهام جناب آقای دکتر محمد رضا مهرگان، استادی مسلم که در این راه متانت و صبوری ایشان چراغ راهم بود و از هیچ گونه کوشش دریغ نکردند.
استاد ارجمندم جناب آقای دکتر شیرازی که با صبر و حوصله راهنماییهای لازم را جهت این پژوهش انجام دادند.
همه اساتیدی که از آنها در طول تحصیل علم و عمل را فرا گرفتم، امیدوارم بتوانم قطره ای از زحمات آنان را پاسخ گویم.
خانوادهام، که در سایه حمایت آنان مسیر زندگیام ترسیم شد.
چکیده:
با توجه به لزوم و اهمیت مطالعه کارایی بانکها، جهت شناسایی واحد های ناکارا و برنامه ریزی برای بهبود عملکرد بانکها، در پژوهش حاضر به اندازه گیری کارایی 20 شعبه از شعب بانک تجارت در شهر تهران و در دوره زمانی سالهای 1389 و 1390 با استفاده از تحقیق روش تحلیل پوششی دادها و کارت امتیازی متوازن پرداخته شده است. برای محاسبه کارایی شعب از DEA_BSC با فرض بازده متغیر به مقیاس و دیدگاه ورودی محور استفاده شده و با توجه به شاخصهای ورودی و خروجی تعیین شده برای هر یک از مناظر کارت امتیازی متوازن امتیاز کارایی برای هر یک از چهار منظر محاسبه و سپس با استفاده از میانگین ساده و همچنین میانگین موزون بر اساس نظرات خبرگان به محاسبه امتیاز کارایی پرداختهایم. همچنین از شیوه برنامه ریزی آرمانی تحلیل پوششی دادها (با دیدگاه ورودی محور) برای رفع مشکل مدلهای کلاسیک استفاده کرده و از این روش نیز امتیاز کارایی شعب را محاسبه شده است. در فرآیند تحقیق شعب کارا و ناکارا تمیز داده شده، ضرایب کارایی هر یک از شعب محاسبه و مازاد عوامل تولید برای هر یک از شعب ناکارا تعیین گردیده است.
کلید واژه:
تحلیل پوششی داده ها، کارت امتیازی متوازی، CCR،BCC
فهرست مطالب TOC \o "1-3" \h \z \u \t "Heading 4;4" فصل 1 PAGEREF _Toc346617009 \h 1کلیات تحقیق PAGEREF _Toc346617010 \h 11-1-مقدمه PAGEREF _Toc346617011 \h 21-2- بیان مسئله تحقیق PAGEREF _Toc346617012 \h 21-3- اهمیت- ضرورت PAGEREF _Toc346617013 \h 5قانون برنامه پنجم توسعه - ماده 79 PAGEREF _Toc346617014 \h 6قانون مديريت خدمات كشوري، فصل يازدهم ـ ارزيابي عملكرد PAGEREF _Toc346617015 \h 71-4- اهداف تحقیق PAGEREF _Toc346617016 \h 81-5- سوال های تحقیق PAGEREF _Toc346617017 \h 91-6- فرضیه های تحقیق PAGEREF _Toc346617018 \h 91-7- تعریف واژهها و اصطلاحات تخصصی طرح PAGEREF _Toc346617019 \h 9فصل 2 PAGEREF _Toc346617020 \h 11ادبیات موضوع PAGEREF _Toc346617021 \h 112-1-مقدمه تحلیل پوششی دادهها PAGEREF _Toc346617022 \h 122-2- مروری بر مبانی نظری کارایی PAGEREF _Toc346617023 \h 132-2-1 مفهوم کارایی PAGEREF _Toc346617024 \h 132-2-2- انواع کارایی PAGEREF _Toc346617025 \h 142-3- کارایی، بهرهوری و اثر بخشی PAGEREF _Toc346617026 \h 152-4- قانون بازده به مقیاس PAGEREF _Toc346617027 \h 162-5- روشهای برآورد کارایی PAGEREF _Toc346617028 \h 182-6- روشهای غیر پارامتریک PAGEREF _Toc346617029 \h 202-7- دیدگاه ورودی محور و دیدگاه خروجی محور PAGEREF _Toc346617030 \h 222-8- تحلیل پوششی دادهها DEA PAGEREF _Toc346617031 \h 232-8-1- مدل CCR PAGEREF _Toc346617032 \h 242-8-2- مدل BCC PAGEREF _Toc346617033 \h 282-9- برنامه ریزی آرمانی PAGEREF _Toc346617034 \h 312-10- مدل رتبه بندی کارایی متقاطع PAGEREF _Toc346617035 \h 322-11- مزایای تحلیل پوششی دادهها PAGEREF _Toc346617036 \h 332-12- کارت امتیازی متوازن PAGEREF _Toc346617037 \h 342-13- معرفي کارت امتيازي متوازن PAGEREF _Toc346617038 \h 362-14- مناظر کارت امتيازي متوازن PAGEREF _Toc346617039 \h 382-14-1 منظر مالی PAGEREF _Toc346617040 \h 382-14-2 منظر مشتری PAGEREF _Toc346617041 \h 382-14-3 منظر فرآيندهاي داخلي PAGEREF _Toc346617042 \h 392-14-4 منظر يادگيري و رشد PAGEREF _Toc346617043 \h 402-15-پیشینه تحقیق PAGEREF _Toc346617044 \h 422-15-1- مرور پیشینه تحقیق تحلیل پوششی دادهها PAGEREF _Toc346617045 \h 422-15-1-1 مقالات چاپ شده در مجلات بینالمللی PAGEREF _Toc346617046 \h 422-15-1-2 مقالات چاپ شده در مجلات داخلی PAGEREF _Toc346617047 \h 492-15-2 مرور ادبیات موضوع کارت امتیازی متوازن PAGEREF _Toc346617048 \h 542-15-3 مرور ادبیات موضوع تحلیل پوششی دادهها و کارت امتیازی متوازن PAGEREF _Toc346617049 \h 58فصل 3 PAGEREF _Toc346617050 \h 76روش تحقیق PAGEREF _Toc346617051 \h 763-1- مقدمه PAGEREF _Toc346617052 \h 773-2- روش انجام تحقیق PAGEREF _Toc346617053 \h 773-3- قلمرو زمانی مکانی تحقیق PAGEREF _Toc346617054 \h 783-4- دادهها و شیوه گرد آوری اطلاعات PAGEREF _Toc346617055 \h 783-5- واحد های تحت بررسی PAGEREF _Toc346617056 \h 843-6- شیوه رتبه بندی شعب PAGEREF _Toc346617057 \h 87فصل 4 PAGEREF _Toc346617058 \h 90یافته های تحقیق PAGEREF _Toc346617059 \h 904-1-مقدمه PAGEREF _Toc346617060 \h 914-2- کارایی شعب بر اساس مدل ترکیبی DEA-BSC PAGEREF _Toc346617061 \h 914-2-1- کارایی شعب از منظر آموزش PAGEREF _Toc346617062 \h 914-2-1-1- امتیاز کارایی شعب PAGEREF _Toc346617063 \h 914-2-1-2- شعب مرجع برای شعب ناکارا PAGEREF _Toc346617064 \h 944-2-1-3- مازاد عوامل تولید شعب PAGEREF _Toc346617065 \h 954-2-2- کارایی شعب از منظر فرآیند های داخلی PAGEREF _Toc346617066 \h 974-2-2-1- امتیاز کارایی شعب PAGEREF _Toc346617067 \h 974-2-2-2- شعب مرجع برای شعب ناکارا PAGEREF _Toc346617068 \h 1004-2-2-3- مازاد عوامل تولید شعب PAGEREF _Toc346617069 \h 1014-2-3- کارایی شعب از منظر مشتریان PAGEREF _Toc346617070 \h 1034-2-3-1- امتیاز کارایی شعب PAGEREF _Toc346617071 \h 1034-2-3-2- شعب مرجع برای شعب ناکارا PAGEREF _Toc346617072 \h 1064-2-3-3- مازاد عوامل تولید شعب PAGEREF _Toc346617073 \h 1074-2-4- کارایی شعب از منظر مالی PAGEREF _Toc346617074 \h 1094-2-4-1- امتیاز کارایی شعب PAGEREF _Toc346617075 \h 1094-2-4-2- شعب مرجع برای شعب ناکارا PAGEREF _Toc346617076 \h 1124-2-4-3- مازاد عوامل تولید شعب PAGEREF _Toc346617077 \h 1134-2-5- رتبه بندی شعب بر اساس تلفیق مدل DEA-BSC PAGEREF _Toc346617078 \h 1154-6-کارایی شعب بر اساس برنامه ریزی آرمانی تحلیل پوششی دادهها DEAGP PAGEREF _Toc346617079 \h 1194-6-1-محاسبه کارایی شعب PAGEREF _Toc346617080 \h 1194-6-2-میزان بهینه ورودیها PAGEREF _Toc346617081 \h 1244-6-3- مازاد عوامل تولید شعب PAGEREF _Toc346617082 \h 1274-6-4- رتبه بندی شعب بر اساس روش DEAGP PAGEREF _Toc346617083 \h 125فصل 5 PAGEREF _Toc346617084 \h 128نتیجه گیری و پیشنهادها PAGEREF _Toc346617085 \h 1285-1-مقدمه PAGEREF _Toc346617086 \h 1295-2- نتایج پژوهش PAGEREF _Toc346617087 \h 1295-3- محدودیتهای پژوهش PAGEREF _Toc346617088 \h 1305-4-پیشنهادها برای بهبود هر شعبه PAGEREF _Toc346617089 \h 1315-5-پیشنهادها اجرایی PAGEREF _Toc346617090 \h 1365-6-پیشنهادها برای تحقیقهای آتی PAGEREF _Toc346617091 \h 137مراجع PAGEREF _Toc346617092 \h 137پیوستها PAGEREF _Toc346617093 \h 144
فصل 2
ادبیات موضوع
2-1-مقدمه تحلیل پوششی دادهها
در اقتصاد مبتنی بر بازار، نظام بانکی مسئولیت بسیار سنگینی بر عهده دارد و یکی از مهمترین اجزاي اقتصادي کشور است. بانکها میتوانند با فراهم آوردن سرمایه مالی براي بخشهای اقتصادي، شرایط مناسبی را براي سرمایه گذاري فراهم آورند و باعث افزایش اشتغال و تولید ملی شوند. بانکها حتی با تأمین اعتبار براي متخصصان میتوانند باعث ایجاد فرصتهای شغلی جدید و توزیع بهتر درآمد در سطوح جامعه شوند. افزون بر این، بانکها با نگهداري پول نقد و تسهیل در نقل و انتقال آن حافظ اموال شخصی، دولتی و مبادلات داخلی و خارجی هستند. بانکها همچنین به عنوان عامل اجراي سیاستهای پولی نقش مهمی در ثبات اقتصادي دارند. تهدیدات و فشارهاي ناشی از جهانی شدن و رشد روز افزون مؤسسات مالی و اعتباري غیر بانکی در سالهای اخیر بانکها را بر آن داشته براي بقاء و رقابت در بازار با ایجاد مراکز تحقیقات و انجام فعالیتهای پژوهشی در زمینه وضعیت خود در مقایسه با سایر بانکها نسبت به بهبود عملکرد خود در بازار داخلی و خارجی اقدام نمایند. در این راستا راه حل منطقی و بسیار کار ساز میتواند وضعیت بانکها را از نظر عملکرد کلی مشخص نماید، انجام فرایندهاي مرتبط با ارزیابی عملکرد و محک زدن وضعیت خود در بازار است، تا به این طریق آنها بتوانند ضمن شناسایی نقاط ضعف و قوت خود وضعیت موجود خود را بهبود دهند. تا آنجا که محققین اطلاع حاصل نمودهاند ارزیابی عملکرد و متعاقب آن رتبه بندي شعب به صورت روشهای سنتی با استفاده از نسبتهای مالی و شاخصهای مالی رایج صورت میپذیرد که این امر مسئله ارزیابی عملکرد را به چالش واداشته است لذا استفاده از سیستم ارزیابی عملکرد که تنها بر شاخصهای مالی متکی است میتواند باعث مشکلاتی براي سازمان شود.
اما روشهای نوین در برآوردن کارایی ما را متوجه روش نو با رویکردي جامع به نام تحلیل پوششی دادهها DEA معطوف میدارد. در تحلیل پوششی دادهها نیازي به تعیین تابع توزیع و فرضیه سازي نیست. به صورتی که «تحلیل پوششی دادهها» با ساخت و حل n مدل، عملکرد n واحد را در قیاس با یکدیگر بررسی نموده و هر کدام از مشاهدات را در مقایسه با مرز کارا، بهینه میکنند.
2-2- مروری بر مبانی نظری کارایی
2-2-1 مفهوم کارایی
تا کنون تعریفهای زیادی از کارایی ارائه شده است. مفهوم کارایی در اقتصاد، تخصیص مطلوب منابع است. موارد زیر برخی از تعاریف متعدد و گوناگونی است که در مورد کارایی صورت گرفته است:
به طور کلی کارایی، معرف نسبت ستاده به نهاده در مقایسه با یک استاندارد مشخص است (برهانی، 1377).
کارایی بیانگر این مفهوم است که یک سازمان به خوبی از منابع خود در راستای تولید نسبت به بهترین عملکرد در مقطعی از زمان استفاده کرده است. محاسبه کارایی با توجه به مقدار خروجی مورد انتظار یا استاندارد با استفاده از نسبت زیر تعریف میگردد.
کارایی=واقعی خروجی واقعی ورودیانتظار مورد خروجیواقعی ورودی=انتظار مورد خروجیواقعی خروجی
با توجه به گستره مفهومی کارایی، تعریف دیگری از کارایی به شرح زیر عنوان شده است که معیار خود را بر روی منابع معطوف ساخته است:
کارایی=مصرف برای انتظار مورد منابع مقدارشده مصرف واقعاً منابع مقدار
در این تعریف، صرفاً مقایسه ای بین منابع مورد انتظاری که برای رسیدن به مقاصد و فعالیت خاص باید مصرف شود و منابع مصرف شده میباشد، عنوان میشود (مهرگان،1387).
این دو تعریف بالا در واقع یک معیار را در مورد کارایی ارائه میدهند، یعنی استفاده از حداقل امکانات جهت به دست آوردن حداکثر تولید. بنابراین در این تعریف، کارایی معیار عملکرد یک سیستم سازمانی بوده که بر میزان منابع (ورودیها) استوار گردیده است. کارایی در حقیقت نسبت بازدهی واقعی به بازدهی بالقوه (استاندارد) میباشد (علیزاده صانع،1387).
2-2-2- انواع کارایی
معمولاً دو جزء از کارایی در سطح بنگاه مورد استفاده هستند. یکی کارایی فنی و دیگری کارایی تخصیصی میباشد. ترکیب این دو جزء کارایی، کارایی اقتصادی بنگاه را نشان میدهد. مفهوم سوم کارایی در نظر فارل، کارایی ساختاری است که میتوان از آن برای سنجش کارایی صنعت استفاده کرد.
به طور کلی برای انواع کارایی چهار تعریف ذیل قابل ارائه میباشند:
الف) کارایی فنی: این کارایی نشان دهنده میزان توانایی یک بنگاه برای حداکثر سازی میزان تولید با توجه به منابع و عوامل تولید مشخص شده است. به عبارت دیگر میزان توانایی تبدیل ورودیها مانند نیروی انسانی، ماشین آلات و ... به خروجیها، در مقایسه با بهترین عملکرد، توسط کارایی فنی سنجیده میشود. کارایی فنی تحت تأثیر عواملی مانند عملکرد مدیریت، مقیاس سازمان یا اندازه عملیات قرار میگیرد.
ب) کارایی تخصیصی: این کارایی بر تولید بهترین محصولات با استفاده از کمترین هزینه ترکیب ورودیها دلالت میکند. پاسخگویی به این سوال که آیا «قیمت ورودیهای مورد استفاده به گونه ای است که هزینه تولید را حداقل کند» به عهده این کارایی است. کارایی تخصیصی را کارایی قیمت نیز میگویند.
ج ) کارایی ساختاری: کارایی ساختاری یک صنعت از متوسط وزن کارایی شرکتهای آن صنعت به دست میآید. با استفاده از معیار کارایی ساختاری میتوان کارایی صنایع مختلف با محصولات متفاوت را مقایسه کرد.
د) کارایی مقیاس : این کارایی یک واحد از نسبت «کارایی مشاهده شده» آن واحد به «کارایی در مقیاس بهینه» به دست میآید. هدف این کارایی تولید در مقیاس بهینه است.
همان طور که بیان شد فارل کارایی اقتصادی کل را به دو جزء کارایی فنی و کارایی تخصیصی تقسیم کرده است یعنی (مهرگان،1387) :
کارایی تخصیصی ×کارایی فنی =کارایی اقتصادی کل
2-3- کارایی، بهرهوری و اثر بخشی
مفهوم کارایی معمولاً با واژه «اثر بخشی» و «بهرهوری» اشتباه میشود. «اثر بخشی» میزان هم جهت بودن انجام فعالیتهای یک سازمان را با اهداف تعیین شده برای آن نشان میدهد به عبارت دیگر اثر بخشی درجه دستیابی (تکمیل) هدف را بیان میدارد، اما «بهرهوری» ترکیبی از اثر بخشی و کارایی است. زیرا اثر بخشی با عملکرد و کارایی با استفاده از منابع در ارتباط است. این مفاهیم در تعریف بهرهوری به صورت زیر بیان گردیده است (مهرگان،1387).
وری بهره شاخص=آمده بدست خروجیشده مصرف ورودی=شده کسب عملکردشده مصرف منابع=بخشی اثرکارایی
در تعیین تفاوتهای بین کارایی و بهرهوری باید به نکات زیر توجه داشت:
کارایی به عنوان معیاری بین صفر تا یک و یا بر حسب درصد بین صفر تا صد بیان شده است در حالی که بهرهوری میتواند بزرگتر از یک باشد.
بهرهوری را در ارتباط با تک تک عوامل مانند بهرهوری نیروی انسانی یا سرمایه محاسبه شده ولی کارایی به عنوان معیاری کلی باید از ترکیب ورودیها و خروجیها حاصل گردد (مهرگان،1387).
2-4- قانون بازده به مقیاس
بازده به مقیاس مفهومی است بلند مدت که منعکس کننده نسبت افزایش در خروجی به ازاء افزایش در میزان ورودیها میباشد. این نسبت میتواند ثابت، صعودی و با نزولی باشد. نسبت بازده ثابت به مقیاس وقتی صادق است که افزایش در ورودی به همان نسبت موجب افزایش خروجی شود. برای مثال اگر نیروی کار و سرمایه دو برابر شود، نتیجه آن دو برابر شدن میزان محصول گردد. بازده صعودی نسبت به مقیاس آنست که به میزان خروجی به نسبتی بیش از میزان افزایش در ورودیها، افزایش یابد و در صورتی که میزان افزایش در خروجیها کمتر از نسبتی باشد که ورودیها افزایش داده شوند، بازده نزولی نسبت به مقیاس ایجاد میشود.
جهت بررسی بازده به مقیاس، در حالتی که دو ورودی و یک خروجی وجود داشته باشد، یک منحنی تولید یکسان را در نظر بگیرید. y1 واحد محصول با استفاده از ترکیب دو ورودی x1’ و x1 در شکل زیر مورد توجه قرار دهید. دو برابر کردن هر دو ورودی موجب تغییر منحنی تولید یکسان به y2 میشود. اگر y2 دقیقاً برابر با y12 باشد، سیستم را نماینده بازده ثابت به مقیاس در دامنه x1 x1’ تا x2 x2’نامند. اگر y2 بیشتر از y12 باشد، بازده به مقیاس صعودی است و اگر y2 دقیقاً کمتر از y12 باشد، بازده به مقیاس نزولی خواهد بود.
شکل 2-1. بازده به مقیاس (مهرگان،1387)
متداولترین وضعیت برای یک تابع تولید ابتدا بازده به مقیاس صعودی و سپس نزولی است. منطقه بازده به مقیاس صعودی به تخصص نسبت داده میشود. با افزایش مقدار تولید کارگران متخصص را میتوان استخدام کرد و ماشین آلات جدید و کارا در فرآیند تولید مورد استفاده قرار گیرند. لیکن افزایش تولید از یک حد معین نه تنها کسب عواید بیشتر ناشی از میزان افزایش تخصص را محدود میکند، بلکه مشکلات مربوط به هماهنگی در مراحل و انجام تولید ممکن است هزینه را به طور قابل ملاحظه ای افزایش دهد. وقتی مخارج هماهنگی بیش از مخارج تخصیص داده شود، بازده به مقیاس نزولی تبدیل خواهد شد.
2-5- روشهای برآورد کارایی
به طور کلی دو حیطه سنتی و نوین را میتوان برای اندازه گیری کارایی واحد های اقتصادی مطرح کرد که عبارتند از :
الف) روشهای نوین: این روشها به دو شاخه پارامتریک و غیر پارامتریک تقسیم میشوند. در حوزه پارامتریک تابع تولید مشخصی با استفاده از روشهای مختلف آماری و اقتصاد سنجی تخمین زده میشود و با به کار گیری این تابع نسبت به تعیین کارایی اقدام میشود. میتوان به روش تابع مرزی تصادفی SFA و روش تابع مرزی قطعی و تحلیل رگرسیون اشاره کرد.
در حوزه غیر پارامتریک دیگر نیازمند تخمین تابع تولید نمیباشیم، میتوان روش گروه های شاخص و همچنین تحلیل پوششی دادهها را بر شمرد.
شکل 2-2. روشهای برآورد کارایی
ب) روشهای سنتی : از روشهای سنتی میتوان به روش تحلیل نسبت اشاره کرد. در این روش یک نسبت بین اقلام مربوط به هم در اطلاعات عددی مدیریت محاسبه و تحلیل میشود. به طور کلی روشهای تحلیل نسبت عبارتند از (احمد پور،1385) :
روش روند
روش درصد
روش مقایسه
روش شاخص
2-6- روشهای غیر پارامتریک
روشهای غیر پارامتریک عموماً عملکرد یک بنگاه یا واحد تصمیم گیری را با بهترین عملکرد بالفعل بنگاه های داخل آن صنعت بررسی میکند. روشهای غیر پارامتریک را میتوان سادهترین روشهای مشاهده و تخمین کارایی تلقی نمود. برای تشخیص کارایی هر مشاهده خاص باید حد استانداردی وجود داشته باشد که این امر مستلزم در نظر گرفتن مشاهدات با ویژگی مشابه میباشد. در سطح الگوهای غیر پارامتریک، روشهای گوناگونی برای مشاهده ناکارایی وجود دارند که عبارتند از (احمد پور،1385) :
روش مشاهدات
روش پله ای
روش میانگین خطی
روش وصل نقاط حدی
روش تحلیل پوششی دادهها DEA
با استفاده از شکل زیر به توضیح این روشها میپردازیم.
شکل 2-3. مرز روشهای غیر پارامتریک (احمد پور،1385)
الف روش مشاهدات : در این نمودار نقاط 1 الی 5، الگوی مشاهدات بنگاه های موجود در یک صنعت میباشد. بر اساس الگوی مشاهدات اگر بنگاه های 1 و 2 و 3 با استفاده از نهادههایی که دارند بهترین عملکرد را داشته باشند، بنگاه های 4 و 5 ناکارا خواهند بود. این روش در برابر این پرسش که با ترکیب نهاده های دو بنگاه 4 و 5 چه محصولی به دست میآید ناکارا میباشد. زیرا شکل تابع تولید بنگاهها در این روش در دست نیست و تنها مشاهدات به صورت نقاطی بر روی نمودار ترسیم شدهاند. همچنین این روش کارایی بنگاهها را مشخص نمیسازد. با این حال برای مقایسه ناکارایی در روش مشاهدات، مبنایی نا مطمئن قابل تحقق است و آن در صورتی است که مشاهدات بیشتری مانند بنگاه 6 که در میزان بهکارگیری نهادهها برابر با بنگاه 5 است وجود داشته باشد که در آن شرایط میتوان ناکارایی را با مقایسه محصول بدست آمده نشان داد.
ب) روش مرز پله ای : نقاط حدی با خط شکسته ای همچون خطی که از نقاط 1 و 2 و 3 گذشته است به هم وصل میشوند تا مرز پله ای حاصل شود. اما این مرز به دلیل محدودیتهای اندازه گیری نمیتواند تخمین مناسبی برای مشاهداتی که چندان به نقاط حدی نزدیک نیستند ارائه دهند. اگر تعداد مشاهدات بسیار زیاد باشد، مجموعه ای از نقاط بهترین عملکردها پدید میآید که در این صورت، پله های مرز تولید، کوچک شده و مشکل مشاهدات دور مرتفع خواهد شد. اما در واقعیت تعداد مشاهدات به سمت بی نهایت به علت محدودیت زمانی و خطای تخمین عملاً وجود ندارد.
ج) روش میانگین خطی: در الگوی میانگین خطی فرض بر این است که ورودیها و خروجیها تقسیم پذیر هستند و لذا میتوان نقاط میانی برای مشاهدات فراهم نمود. بدین ترتیب میتوان مرز تولید را با وصل نقاط با خط مستقیم بدست آورد. برای این کار دو حالت پیش روست : نخست اینکه نقاط مجاور یکدیگر به وسیله خط مستقیم بهم وصل شوند که در آن صورت نقاطی چون نقطه 2 نیز جزء مرز به حساب خواهد آمد و دوم اینکه نقاط 1 و 3 به هم وصل شوند، با این فرض که نقاط روی مرز به لحاظ تکنیکی قابل دسترس بودهاند، هرچند که در عمل بدست نیامده باشند. با فرض اخیر بنگاهی مانند 2 نه روی مرز بلکه درون مرز قرار میگیرد؛ لذا میتوان استدلال کرد که نقطه ای روی خط اتصالی مشاهدات 1 و 3 در سطح ورودیهای بکار رفته، نقطه 2 قابل دسترس است و بنگاه 2 ناکارا عمل میکند.
چ) روش وصل نقطه حدی: ممکن است در واقع صنعت بتواند روی منحنی OO قرار داشته باشد که از اتصال نقاط حدی حاصل شدهاند. نقاط حدی از عملکرد بهتر بنگاه های موجود در صنعت نیز قابل استخراج است و بدین ترتیب ممکن است نقاط 1 و 3 نیز خود درون مرز امکانات تولید مانند O’O’ قرار گیرند. فضای ورودیها و خروجیها در واقع تولید را نشان میدهد و تابع تولید محدب یا تئوریهای اقتصادی موجه است. از جمله اشکالاتی که به روشهای فوق وارد است فرض تک ورودی و تک خروجی بودن مدلهاست که در دنیای واقعی چنین امری به ندرت وجود دارد (خسروی،1383).
2-7- دیدگاه ورودی محور و دیدگاه خروجی محور
قبل از بررسی روشهای برآورد ابتدا لازم است به معیارهای برآورد ورودی محور و خروجی محور اشاره شود. این دو معیار به نتایج مشابه ولی نحوه تحلیل متفاوت منجر میشود و با توجه به نیاز محقق و سازمان در مورد نحوه جابجایی و تغییر در میزان داده و ستانده از لحاظ انعطاف پذیری در چگونگی این تغییرات انتخاب میشود.
الف) معیار ورودی محور: در جستجو پاسخ به این سوال هستیم که تا چه حد میتوانیم از میزان ورودیها بکاهیم بدون اینکه تأثیر در میزان محصول داشته باشد. در این دیدگاه هرگونه هدف گذاری بر مبنای تعدیل در ورودیها صورت میگیرد. این معیار در واقع با توجه به وضعیت خاص بازار یا تنوع تولید و میزان فروش تعیین میگردد. به عنوان مثال مواردی که امکان بازاریابی و افزایش مشتریان وجود ندارد.
ب) معیار خروجی محور: در جستجو پاسخ به این سوال هستیم که تا چه حد میتوان میزان خروجیها را با همان میزان داده افزایش داد. این معیار غالباً در سازمانهایی که قدرت تغییر در داده های خود را ندارند کاربرد دارد. سازمانهایی که زیر نظر یک مرجع تصمیم گیرنده مانند دولت اداره میشوند. این واحدها به دنبال افزایش در میزان فروش محصولات و خدمات خود میباشند ولی داده های آنها ثابت میباشد (احمد پور،1385).
2-8- تحلیل پوششی دادهها DEA
در چند دهه گذشته تحليل پوششي دادهها به عنوان يك روش مهم براي سنجش كارايي مطرح شده است. استفاده از اين روش براي ارزيابي روشي مناسب است كه بر اساس سنجش عملكرد واحدهاي تصميم گيري و رتبه بندي به تصميم گيرنده كمك میکند (امیری،1389). روش تحليل پوششي دادهها براي محاسبه كارايي هر بنگاه به يك كسر كه شامل مجموع وزني خروجیها به ورودیها است را در نظر میگیرد. فارل 1957 اولين كسي بود كه روش غیر پارامتريک را با استفاده از برنامه ريزي خطي پيشنهاد كرد. فارل با استفاده از روشي مبتكرانه اقدام به اندازه گيري عملكرد يك واحد توليدي كرد. مدل مورد بررسي وي تنها يك ورودي و يك خروجي را در نظر میگرفت و وي نتوانست مدل خود را در حالت چند ورودي و چند خروجي توسعه دهد. چارنز، کوپر و رودز معیار فارل را توسعه دادند و مدلی ارائه دادند که توانایی اندازه گیری کارایی با چندین ورودی و چندین خروجی را داشت و آن را تحلیل پوششی دادهها نامیدند و برای اولین بار در سال 1976 آنرا مورد استفاده قرار دادند. آنها مدل CCR را ابداع کردند و بعد بنکر با کامل کردن مقاله آنها مدل BCC را ایجاد نمود. اين دو مقاله پایهی بسياري از مطالعات تحليلي كارايي شدند و اين شاخه از علم پژوهش در عمليات به سرعت پيشرفت كرد و تحت عنوان تحليل پوششي دادهها ناميده شد. (طلوع،1389) نام تحلیل پوششی دادهها به این دلیل است که ما مرز کارایی تمام داده ایی که در اختیار داریم پوشش میدهیم. تحليل پوششي دادهها DEA براي اندازه گيري كارايي يك تعداد از واحدهاي در حال فعاليت مشابه استفاده میشود كه اين واحدهاي در حال فعاليت را واحدهاي تصميم گيري DMU مینامند. در DEA عموماً براي ارزيابي كارايي هر DMU از مدلهای جداگانه اي استفاده میشود. در نتيجه در تحليل كارايي، هر يك از DMU ها به طور جداگانه بر روي مرز كارا تصوير میشوند. DEA يك روش غیر پارامتري براي يافتن تابع توليد مجموعه اي از واحدهاي تصميم گيرنده است به عبارت ديگر، DEA يك روش غیر پارامتری است كه هيچ فرضي را در خصوص شكل تابع توليد نياز ندارد (علیرضایی،1389). تابع تولید به تابعی گفته میشود که برای هر ترکیب از ورودیها ماکزیمم خروجی را بدهد.
2-8-1- مدل CCR
در اندازه گیری نسبی واحدها فارل برای ساختن یک واحد مجازی بر مجموع موزون واحدها تمرکز نمود و به عنوان یک وسیله سنجش متداول برای اندازه گیری کارایی فنی رابطه زیر را پیشنهاد کرد:
کارایی= ها خروجی موزون مجموع ها ورودی موزون مجموع
در صورتی که هدف بررسی کارایی n واحد که هر کدام دارای m ورودی و s خروجی است باشد، کارایی واحد j ام (j=1,2,….,n) به صورت زیر محاسبه میگردد:
امjواحد کارایی=r=1suryrji=1mvixij
2426335-10350500که با توجه به شکل زیر:
شکل 2-4. ورودی و خروجی واحد
میزان ورودی i ام برای واحد j ام (i=1,2,….,m)xij
میزان خروجی r ام برای واحد j ام (r=1,2,….,s)yrj
وزن داده شده به خروجی r ام (قیمت خروجی r ام) ur
وزن داده شده به ورودی i ام (هزینه ورودی i ام) vi
مورد مهم در رابطه فوق این است که این وسیله سنجش کارایی، نیازمند مجموعه ای از وزنها است که برای تمامی واحد های تحت بررسی مورد استفاده قرار گیرد. در این رابطه به دو نکته باید توجه داشت اول اینکه ارزش ورودیها و خروجیها میتواند متفاوت باشد و اندازه گیری آنها مشکل باشد و از طرف دیگر ممکن است واحد های مختلف به گونه ای عملیات خود را سازمان دهند که خروجیهایی با ارزشهای متفاوت ارائه کنند؛ لذا نیازمند وزنهای متفاوتی در اندازه گیری کارایی میباشند.
چارنز، کوپر و رودز مشکل فوق را شناخته و برای حل این مشکل در مدل خود به ورودیها و خروجیها وزنهای مختلفی را اختصاص دادند و واحدهایی را مطرح کردند که میتوانند وزنهایی را که برای آنها متناسبتر و روشن کننده تر در مقایسه با سایر واحدها باشد بپذیرند. در تحت این شرایط مدل ارائه شده آنها برای ارزیابی واحد تحت بررسی که از این به بعد آنرا واحد صفر مینامیم از حل مدل برنامه ریزی خطی زیر بدست میآید. که نام مدل نسبت CCR دارد. برای ساختن مدل فرض کنید n واحد موجود است و هدف ارزیابی کارایی واحد تحت بررسی (واحد صفر یا واحد تصمیم گیرنده) که ورودیهای… , xm0x10,x20,را برای تولید خروجیهای … , ys0y10,y20,مصرف میکند، است.
در صورتی که وزنهای تخصیص داده شده به خروجیها (یا قیمت خروجیها) با … , usu1,u2, و وزن تخصیص داده شده به ورودیها (یا هزینه خرید ورودیها) با … , vmv1,v2, نشان داده شود آنگاه کسر زیر باید حداکثر گردد:
r=1suryr0i=1mvixi0
این روش را برای سایر واحدها نیز باید انجام داد. به این ترتیب
Max Z0=(کارایی واحد صفر)
st:1 ≥کارایی تمامی واحدها
متغیر های مسئله فوق وزنها بوده و جواب مسئله مناسبترین و مساعدترین مقادیر را برای وزنهای واحد صفر ارائه و کارایی آنرا اندازه گیری میکند. مدل ریاضی آن به صورت زیر میباشد:Max Z0=r=1suryr0i=1mvixi0
st:(j=1,2,….,n)برای هر واحد
r=1suryrji=1mvixij≤1
ur,vi≥0
مدل 2-1. نسبت CCR
در مدل فوق اگر ur ها خیلی بزرگ و vjها خیلی کوچک باشند، مقادیر نسبتهای بیان کننده محدودیتها، بی نهایت و نا محدود خواهد شد. برای جلوگیری از چنین مشکلی تمامی نسبتها (کارایی واحدها) را کوچکتر یا مساوی با یک در نظر میگیرند و به عنوان محدودیت وارد مدل میکنند. لازم به توضیح است که در محدودیتها به جای عدد یک، هر عدد مثبت دیگر مانند k را میتوان قرار داد، در این صورت کارایی واحدها نسبت به سطح سنجیده میشود (مهرگان،1387).
همان طور که اشاره شد مدلهای تحلیل پوششی دادهها به دو گروه «ورودی محور» و «خروجی محور» تقسیم میشود که در ادامه با این مفاهیم در مدلهای مختلف آشنا میشویم.
برای تبدیل نسبت CCR به یک مدل برنامه ریزی خطی به روشی که توسط چارنز و کوپر به کار گرفته میشود توجه کنید. در این روش استدلال بر آن است که برای حداکثر کردن مقدار یک عبارت کسری کافی است که مخرج کسر معادل یک عدد ثابت در نظر گرفته شود و صورت کسر حداکثر گردد. (مهرگان،1387) بر این اساس، با اعمال محدوديت i=1mvixi0=1 در مدل برنامهریزی کسری CCR، این مدل به مدل برنامهريزي خطي زير تبديل شد. دقت کنید که مدل اخیر اگرچه شباهتی با متغیرها و پارامترهای مدل قبل دارد اما مدلی متفاوت و جدید است.
Max Z0=r=1suryr0
st:
i=1mvixi0=1r=1suryrj-i=1mvixij≤0(j=1,2,….,n)
ur,vi≥0
مدل 2-2. مدل اولیه (مضربی) CCR ورودی محور
اما برای تبديل مدل کسری CCR به يک مدل برنامهريزی خطی میتوان از روش ديگری نيز استفاده کرد. در اين روش با اعمال محدوديت، مدل برنامهريزی کسری CCR به مدل برنامهريزی خطی زير تبديل میشود كه بيانگر مدل مضربي CCR خروجي ـ محور است (فارسیجانی-1390) :
MinZ0=i=1mvixi0
st:
r=1suryr0=1r=1suryrj-i=1mvixij≤0(j=1,2,….,n)
ur,vi≥0
مدل 2-3. مدل اولیه (مضربی) CCR خروجی محور
2-8-2- مدل BCC
یکی از ویژگیهای مدل تحلیل پوششی دادهها ساختار بازده به مقیاس آن است. بازده به مقیاس میتواند «ثابت» یا «متغیر» باشد. مدلهای CCR از جمله مدلهای بازده ثابت به مقیاس است. مدل بازده ثابت به مقیاس زمانی مناسب است که همه واحدها در مقیاس بهینه عمل کنند. در ارزیابی کارایی واحدها هرگاه فضا و شرایط رقابت ناقص محدودیتهایی را در سرمایه گذاری تحمیل کند موجب عدم فعالیت واحد در مقیاس بهینه میگردد.
در سال 1384 بنکر، چارنز و کوپر با تغییر در مدل CCR مدل جدیدی را عرضه کردند که با توجه به حروف اول نام آنها به مدل BCC شهرت یافت. مدل BCC مدلی از انواع مدلهای تحلیل پوششی دادهها است که در ارزیابی کارایی نسبی واحدها با بازده متغیر نسبت به مقیاس میپردازد. مدلهای بازده به مقیاس ثابت محدود کنده تر از مدلهای بازده به مقیاس متغیر هستند. زیرا مدل بازده به مقیاس ثابت واحدهای کارای کمتری را در بر میگیرد و مقدار کارایی نیز کمتر میگردد، علت این امر حالت خاص بودن «بازده ثابت به مقیاس» از مدل «بازده متغیر به مقیاس» میباشد.
مدل BCC برای ارزیابی کارایی واحد تحت بررسی (صفر) به صورت زیر میباشد:
Max Z0=r=1suryr0+ωi=1mvixi0
St:
r=1suryrj+ωi=1mvixij≤ 1 (j=1,2,…..,n)
ur,vi≥0 آزاد در علامت ω
مدل 2-4. نسبت BCC
همان طور که ملاحظه میشود تفاوت این مدل با مدل CCR در وجود متغیر آزاد در علامت ω میباشد. در مدل BCC علامت متغیر ω بازده به مقیاس را برای هر واحد میتواند مشخص کند.
الف. هرگاه ω<0 باشد نوع بازده به مقیاس، کاهشی است.
ب. هرگاه ω=0 باشد نوع بازده به مقیاس، ثابت است.
ج. هرگاه ω>0 باشد نوع بازده به مقیاس، افزایشی است (مهرگان،1387).
برای تبدیل مدل BCC به یک مدل خطی کافی است یک محدودیت به مدل اولیه اضافه کنیم. برای تبدیل این مدل به مدل ورودی محور ما محدودیتi=1mvixi0=1 را به مدل اضافه میکنیم. مدل مضربی BCC ورودی محور به شکل زیر خواهد بود:
Max Z0=r=1suryr0+ ω
st:
i=1mvixi0=1r=1suryrj-i=1mvixij+ ω≤0(j=1,2,….,n)
ur,vi≥0 آزاد در علامتω
مدل 2-5. مدل اولیه (مضربی) BCC ورودی محور
اما برای تبديل مدل کسری BCC به يک مدل برنامهريزی خطی میتوان از روش ديگری نيز استفاده کرد. در اين روش با اعمال محدوديت ،مدل برنامهريزی کسری BCC به مدل برنامهريزی خطی زير تبديل میشود كه بيانگر مدل مضربي BCC خروجي ـ محور است:
MinZ0=i=1mvixi0+ ω
st:
r=1suryr0=1i=1mvixij-r=1suryrj+ ω≤0(j=1,2,….,n)
ur,vi≥ε
مدل 2-6. مدل اولیه (مضربی) BCC خروجی محور
2-9- برنامه ریزی آرمانی
در مدلهای کلاسیک معمولاً دو مشکل رخ میدهد. یکی ضعف قدرت تفکیک و دیگری توزیع غیر واقعی وزنها به ورودیها و خروجیها میباشد (مهرگان،1387).
زمانی که مقدار DMU ها کم، ورودیها و خروجیها زیاد باشد، وزن برخی از دادهها صفر میشود. در نتیجه امتیاز کارایی واحدها بر اساس یکسري از دادهها محاسبه و نزدیک به یکدیگر قرار میگیرد. به منظور حل این مشکل و ارائه طیف مناسبی از امتیازات کارایی، مدل برنامه ریزي آرمانیDEA استفاده میشود. به طور کلی چهار مدل زیر برای حل برنامه ریزی آرمانی DEA معرفی شده است (عادل آذر،1384) :
آرمان مدل حداقل کردن متغیر انحرافی واحد تحت بررسی؛
آرمان مدل حداقل کردن مجموع متغیرهاي انحراف (MinSum)
آرمان مدل حداقل کردن حداکثر میزان انحراف (MinMax)
آرمان مدل ترکیبی از اهداف فوق
2-10- مدل رتبه بندی کارایی متقاطع
یکی از روشهای رتبه بندی واحد های کارا استفاده از مدل کارایی متقاطع میباشد که توان بالایی در تفکیک پذیری واحد های کارا دارد. کارایی ساده محاسبه شده برای واحد k (Ekk) بر اساس وزنهای دلخواه و مطابق میل واحد k حداکثر میگردد و اگر کارایی واحد دیگری مانند j با وزنهای انتخابی واحد k ام (مطابق میل واحد k ام) محاسبه گردد با Ekj نشان داده شده و کارایی متقاطع نام میگیرد. برای تمامی واحدها امکان محاسبه کارایی ساده و متقاطع وجود دارد که حاصل عملیات ارائه ماتریس کارایی متقاطع CEM است که نحوه محاسبه آن به شکل زیر است.
DCBAواحدEADEACEABEAAAEBDEBCEBBEBABECDECCECBECACEDDEDCEDBEDAD
شكل 2-5: فرم کلی ماتریس کارایی متقاطع (CEM)
Ekj کارایی واحد j با استفاده از وزنهای واحد k بوده و از رابطه زیر بدست میآید.
Ekj=r=1surkyrji=1mvikxij
پس از تکميل ماتريس کارايي متقاطع، امتياز کارايي هر واحد با استفاده از فرمول ek محاسبه خواهد شد.
ek=j≠kEjkn-1
2-11- مزایای تحلیل پوششی دادهها
یکی از مهمترین مزایای تحلیل پوششی دادهها این است که در این روش برای هر واحد تصمیم گیری ناکارا یک مجموعه از واحد های کارا (واحد مجازی) مشخص میشود که میتواند به عنوان الگو برای بهبود عملکرد مورد استفاده قرار گیرد. واحد تصمیم گیری تشکیل دهنده این ترکیب به عنوان گروه های الگو برای واحد تصمیم گیری ناکارا مطرح هستند. همچنین این روش میتواند مقدار بهبود لازم را در هر یک از دادهها و ستانده های واحد ناکارا مشخص کند. از جمله سایر مزایای این روش میتوان موارد زیر را نام برد:
تمرکز بر روی تک تک مشاهدات در مقابل تمرکز بر میانگین جامعه.
فراهم کردن یک شیوه اندازه گیری جامع و منحصر به فرد برای هر واحد که از ورودیها برای ایجاد خروجیها استفاده میکند.
استفاده همزمان از چندین ورودی و چندین خروجی.
سازگاری با متغیر های برون زا.
توانایی در نظر گرفتن متغیر های طبقه ای یا مجازی.
نیازمند آگاهی از وزنها یا قیمتها ورودیها و خروجیها نبوده و از ارزش گذاری بی نیاز است.
محدود نبودن به شکل تابع توزیع و روابط تولید.
امکان بکار گیری ورودیها و خروجیهای مختلف با مقیاسهای اندازه گیری متفاوت با یکدیگر (Charnes et.al.,1995).
2-12- کارت امتیازی متوازن
مطالعه ادبيات مديريت استراتژيك و بررسيهاي انجام شده در مورد دلايل عدم توفيق برنامههاي استراتژيك در دهه هشتاد ميلادي و كم اهميت شدن و عدم اثربخشي آن نشان ميدهد كه يا استراتژيهاي اثربخشي تدوين نشده، يا استراتژيهاي اثربخش، به درستي پيادهسازي و اجرا نشدهاند.
بسياري از استراتژيهاي ناموفق، زاييده فرآيند برنامهريزي استراتژيك بودند كه پيشگاماني مانند: اندروز، چندلر و انسوف در قالب رويكرد تجويزي، پرچمداران آن به شمار ميروند. ايشان استراتژيها را حاصل يك فرآيند تحليلي و قاعدهمند ميدانند. درون مايه اصلي اين رويكرد، جفت و جور كردن عوامل دروني (نقاط قوت، نقاط ضعف) و عوامل بيروني (فرصتها و تهديدها) به منظور بهرهمندي از منافع نهفته در فرصتها (يا دوري از زیانهای نهفته در تهديدها) است. از آنجا كه استراتژیهای حاصله از اين رويكرد براي محیطهای به نسبت پايدار مناسب بودند، با وقوع تحولات در ساختار اقتصادي جهان و تغيير سريع عوامل تكنولوژيك، بسياري از استراتژيها با شكست مواجه شدند.
در آن زمان با طرح نظرياتي متفاوت توسط نظریهپردازانی، مانند مينتزبرگ، رويكرد تجويزي در تدوين استراتژي مورد پرسش قرار گرفت و رويكرد توصيفي در خلق استراتژي، ظهور كرد. رويكرد توصيفي بر اين مبنا است كه يك استراتژي بديع، خلاق و اثربخش، الزاماً از روشهای قاعدهمند حاصل نميشود. هنري مينتزبرگ استراتژي اثربخش را پديدهاي خود جوش ميداند و عميقاً بر اين نكته، كه فرآيندها نميتوانند استراتژي توليد كنند تاكيد دارد. درحالیکه در شيوههاي متعارف برنامهريزي استراتژيك، فرآيندها غالب هستند. در چارچوب نظريات مينتزبرگ، استراتژي اثربخش يك پديده خلاقانه است كه انسانها سازنده آن هستند و نه فرآيندهاي برنامهريزي، و براي اين امر باید به جاي برنامهريزي به توسعه تفكر استراتژيك پرداخت. در رويكرد تفكر استراتژيك بايد قواعد خلق ارزش براي بازار و مشتري را فهميد و آنها را براي پاسخگويي به بازار به كار گرفت. كاپلان و نورتون در كتاب نقشه استراتژي، ارزشهای قابل ارائه به مشتريان را در سه دسته: تصوير، روابط، و ویژگیهای محصول/خدمت قرار داده و به هشت مورد: قيمت، كيفيت، دسترسي، انتخاب، كاربرد، خدمت، شراكت، و نام تجاري ريز ميكنند. وقتي شركتي مشتريان هدفش را شناسايي كند، ميتواند هدفهای استراتژيك خود را در راستاي ايجاد ارزش براي مشتريان تعيين كرده، استراتژيهاي خود را به منظور تحقق هدفهای استراتژيك، كه هم راستا با ارزشهای مورد نظر مشتريان است، پايهريزي كند.
اگرچه با ظهور رويكردهاي نو در خلق استراتژي، درصد خطا در دستيابي به استراتژیهای اثربخش كاهش مييابد، اما نتايج پژوهشها نشان ميدهد دلايل ناكامي هفتاد درصد از مديران ارشد شرکتها، شكست در اجراي استراتژيهايشان بوده است، نه اتخاذ استراتژيهاي غلط و غير اثربخش. پژوهشگران دلايل شكست در اجراي استراتژيها را نيز در چهار عامل: عدم انتقال استراتژي به سطوح پاييني سازمان، عدم همسويي كاركنان و منافع ايشان در اجراي استراتژیها، عدم تعهد مديريت ارشد و صرف وقت در تدوين و اجراي استراتژیها و عدم تخصيص منابع لازم براي اجراي استراتژيها شناسايي كردهاند. امروزه براي پيشگيري از وقوع موارد ياد شده، روش كارت امتيازي متوازن و ترسيم نقشه استراتژي بسيار سودمند تشخيص داده شده، شرکتها به راههای مختلف از مفاهيم آن بهرهبرداري ميكنند (يوسفي و حائري،1386).
در ادامه به معرفي کارت امتيازي متوازن و پرداخته و مروري بر ادبيات موضوع مربوط به آن ارائه میدهیم.
2-13- معرفي کارت امتيازي متوازن
در اوائل دهه 1990، رابرت کاپلان استاد دانشکده بازرگاني دانشگاه هاروارد به اتفاق ديويد نورتون که در آن زمان مدير يک شرکت تحقيقاتي بود، طرحي تحقيقاتي را به منظور بررسي علل توفيق دوازده شرکت برتر آمريکايي و مطالعه روشهای ارزيابي عملکرد در اين شرکتها آغاز کردند. حاصل اين تحقيق چنين بود که شرکتهاي موفق براي ارزيابي عملکرد خود فقط به سنجه هاي مالي متکي نيستند بلکه عملکرد خود را از سه منظر ديگر يعني مشتري، فرآيندهاي داخلي و يادگيري و رشد نيز مورد ارزيابي قرار میدهند. به اين ترتيب کاپلان و نورتون اعلام کردند که براي انجام يک ارزيابي کامل از عملکرد سازمان ميبايست اين عملکرد از چهار زاویهی ديد يا منظر مورد ارزيابي قرار گيرد.
منظر مالي
منظر مشتري
منظر فرآيندهاي داخلي
منظر يادگيري و رشد
يافتههاي کاپلان و نورتون مويد اين واقعيت بود که شرکتهاي موفق، در هر يک از اين چهار منظر، اهداف خود را تعيين و براي ارزيابي توفيق در اين اهداف در هر منظر، سنجههايي انتخاب کرده و اهداف کمي هر يک از اين سنجهها را، براي دورههاي ارزيابي مورد نظر، تعيين ميکنند، سپس اقدامات و ابتکارات اجرايي جهت تحقق اين اهداف را برنامهريزي و مورد اجرا ميگذارند. کاپلان و نورتون متوجه شدند که بين اين اهداف و سنجههاي اين چهار منظر نوعي رابطه علت و معلولي وجود دارد که آنها را به يکديگر ارتباط ميدهد:
براي کسب دستاوردهاي مالي میبایست براي مشتريان ارزش آفريني کرد و اين کار عملي نخواهد بود مگر اين که در فرآيندهاي عملياتي برتري ايجاد شود و آنها را با خواستههاي مشتريان منطبق نمود و کسب برتري عملياتي و ايجاد فرآيندهاي ارزش آفرين، امکان پذير نيست مگر اينکه فضاي کاري مناسب را براي کارکنان ايجاد و نوآوري و خلاقيت و يادگيري و رشد را در سازمان تقويت کنيم. شکل 2-6 رابطه علت و معلولي موجود در اين چهار منظر را نشان میدهد. کاپلان و نورتون اين روش ارزيابي عملکرد را «روش کارت امتيازي متوازن» ناميدند.
شكل 2-6:روابط علت و معلولي بين شاخصهای عملكردي در كارت امتيازي متوازن
2-14- مناظر کارت امتيازي متوازن
2-14-1 منظر مالی
سنجههاي مالي از اجزاء مهم روش ارزيابي متوازن به ويژه در سازمانهاي انتفاعي هستند. سنجههاي اين منظر مشخص ميکنند، که اجراي موفقيت آميز اهدافي که در سه منظر ديگر تعيين شدهاند نهايتاً به چه نتايج و دستاورد مالي منجر خواهند شد. ما ميتوانيم همهي تلاش خود را صرف بهبود رضايتمندي مشتريان، ارتقاء کيفيت و کاهش زمان تحويل محصولات و خدمات کنيم ولي اگر اين اقدامات به نتايج ملموسي در گزارشهاي مالي ما منجر نشود، ارزش چنداني نخواهند داشت. از سنجههاي اين منظر میتوان به سودآوري، رشد درآمد، و ارزش افزوده اقتصادي اشاره نمود.
2-14-2 منظر مشتری
سازمانها به هنگام انتخاب سنجههايي براي منظر مشتري در مدل ارزيابي متوازن خود بايد به دو پرسش حياتي پاسخ دهند: مشتريان هدف، چه کساني هستند؟ و ارزش پيشنهادي ما در خدمت رساني به آنها چيست؟ بسياري از سازمانها معتقدند که مشتريان خود را ميشناسند و ميدانند که براي آنها چه محصولات و خدماتي عرضه ميکنند ولي در واقع، همه چيز را براي همه مشتريان عرضه ميکنند. مايکل پورتر معتقد است که عدم تمرکز بر بخش خاصي از مشتريان و ارزشهای آنها موجب ميشود تا سازمانها نتوانند به مزيت رقابتي دست يابند. سازمانها معمولاً از ميان مضامين استراتژيک زير، مضمون مورد نظر خود را در منظر مشتري انتخاب ميکنند.
برتري عملياتي: سازمانهايي که برتري عملياتي را انتخاب ميکنند، بر کاهش بهاي تمام شده، ارتقاء کاربري محصول و سهولت استفاده از محصولات و خدمات خود متمرکز ميشوند.
رهبري محصول: سازمانهايي که استراتژي رهبري محصول را انتخاب ميکنند، بر نوآوري مستمر و عرضهي بهترين محصول يا خدمات در بازار تأکيد ميورزند.
صميميت با مشتري: در اين استراتژي، ارضاء خواستهها و نيازهاي مشتري و ارائه راهحل براي مسائل آنها و حفظ رابطهی بلندمدت برد-برد با مشتريان از اهداف اساسي سازمان است.
فارغ از انتخاب هر يک از مضامين استراتژيک فوق، سنجههايي که در اين منظر توسط شرکتها به طور وسيع مورد استفاده قرار ميگيرند عبارتند از: رضايت مشتري، وفاداري مشتري، سهم بازار و جذب و نگهداري مشتري.
2-14-3 منظر فرآيندهاي داخلي
در منظر فرآيندهاي داخلي ارزيابي متوازن، آن دسته از فرآيندهاي کليدي مشخص میشوند که شرکت بايد در آنها سرآمدي داشته باشد تا به ارزش آفريني براي مشتريان و پیرو آن سهامداران خود ادامه دهد. اجراي کارآمد فرآيندهاي داخلي خاص به منظور خدمت رساني به مشتريان و ارائه روشهای پيشنهادي سازمان ضروري است. در اين منظر مشخص کردن اين فرآيندها و توسعه بهترين سنجه هاي ممکن براي ارزيابي پيشرفت اجراي آنها انجام میشود. ممکن است براي برآورده ساختن انتظارات مشتريان و سهامداران، به جاي تمرکز کوششهای خود بر بهبود تدريجي فعالیتهای فعلي، سازمان مجبور شود مجموعه اي از فرآيندهاي کاملاً جديد را تعيين کند. توسعه محصول، توليد، ساخت، تحويل و خدمات پس از فروش ممکن است در اين منظر مورد توجه قرار گيرند. بسياري از سازمانها براي خدمت رساني به مشتريان، به شدت به روابط با تأمين کنندگان و سایر اشخاص ثالث، متکي هستند. در اين حالت، بايد توسعه سنجههايي در منظر فرآيندهاي داخلي به منظور انعکاس عناصر کليدي اين روابط، مورد توجه قرار گيرد. در فرآيندهاي مديريت عملياتي، سرآمدي عملياتي به کمک بهبود مديريت زنجيره تأمین، فرآيندهاي داخلي و مديريت منابع کسب شده، ميآيد. اين فرآيند خود از چهار زير فرآيند تأمین، توليد، توزيع و مديريت ريسک تشکيل شده است. بر اساس مدل نقشه استراتژي عمومي، فرآيندهاي مديريت عمليات به تحقق اهداف قيمت مناسب، کيفيت برتر، دسترسي آسانتر و انتخاب متنوعتر در بخش مشتريان منجر شده و در بخش مالي قابليت بهبود ساختار هزينه و افزايش کاربري داراییها را دارند. فرآيندهاي مديريت عمليات براي تحقق نيازمند مهارت در کيفيت (سرمايه انساني)، فناوري بهبود دهنده فرآيندها (سرمايه اطلاعاتي) و فرهنگ بهبود مستمر (سرمايه سازماني) میباشند. ارائه روابط علي و معلولي بين اين فرآيند و ساير وجوه سازماني، کمک میکند تا براي تحقق هرچه بهتر اين فرآيند پشتوانه لازم در بخش منابع سازماني به وجود آيد.
2-14-4 منظر يادگيري و رشد
چگونه میتوان به اهداف بلند پروازانهي تعيين شده در منظرهاي فرآيندهاي داخلي، مشتري و نهايتاً سهامداران جامهي عمل پوشاند؟ پاسخ به اين سوال در اهداف و سنجههاي مربوط به منظر يادگيري و رشد نهفته است. در واقع اين اهداف و سنجهها توانمند سازهای اهداف تعيين شده در سه منظر ديگر هستند.
آنها زير بنا و فونداسيوني براي برپايي نظام ارزيابي متوازنند. وقتي اهداف و سنجههاي مربوط به منظرهاي مشتري و فرآيندهاي داخلي تعيين شد، شکاف موجود بين مهارتها و قابلیتهای مورد نياز کارکنان و سطح فعلي اين مهارتها و قابلیتها آشکار خواهد شد. اهداف منظر يادگيري و رشد باید در جهت پر کردن و پوشاندن اين شکافها و فاصلهها تعيين شوند و سنجه هاي مناسبي براي کنترل پيشرفت آنها توسعه يابد. مانند ساير منظرهاي مدل ارزيابي متوازن، در اين منظر نيز ترکيبي از سنجههاي پيامد و نتايج (تابع) و سنجههاي محرک عملکرد (هادي) وجود دارد. سنجههایی مانند رضايت کارکنان، فضاي مناسب کاري، دسترسي به سيستمهاي اطلاعاتي لازم، برنامه هاي آموزش کارکنان، مثالهایی براي سنجه هاي هادي و مهارتهای کارکنان، مشارکت کارکنان، ارائهي پيشنهادها و طرحهای نو نمونههایی از سنجه هاي تابع در اين منظرند.
در شکل 2-7 ارتباط بين وجوه چهارگانه نقشه استراتژي و استراتژي سازمان و عناصر هر شاخص در هر وجه مشخص شده است.
شکل 2-7. ارتباط بين وجوه چهارگانه نقشه استراتژي و استراتژي سازمان (شهلایی نژاد،1388)
در نهايت با اجراي کارت امتيازي متوازن اين امکان ميسر میگردد که مديران اجرايي ارشد و تمامي مديران مياني و پرسنل سازمان از ميزان حصول به هر يک از اهداف مربوط به خود آگاه شوند و در واقع همان طور که هدف اجراي کارت امتيازي متوازن در سازمان است فعالیتهای خود را براي رسيدن کامل به هر يک از اهداف متمرکز کنند و اين همان چيزي است که از آن به عنوان هم راستايي فعالیتهای افراد با استراتژي سازمان ياد میشود (کاپلان و نورتون،1383).
2-15-پیشینه تحقیق
2-15-1- مرور پیشینه تحقیق تحلیل پوششی دادهها
2-15-1-1 مقالات چاپ شده در مجلات بینالمللی
استفاده از روش تحلیل پوششی دادهها امروزه یکی از روشهای پرکار و معتبر در ارزیابی عملکرد است، که با توجه به قابل اطمینان بودن نتایج بدست آمده از لحاظ علمی، به نحو گسترده جایگزین روشهای تجربی و سنتی موجود در سطح بینالملل میشود. در اینجا با تاکید بر این نکته که نهادهها و ستاده های انتخاب شده در هر یک از مطالعات بسته به ساختار خاص صنعت مورد ارزیابی، تنوع طبقه بندی فعالیتها و خدمات و گستردگی دامنه اطلاعات قابل دسترس، متفاوت است. به طور اجمال چند نمونه از پژوهشهای انجام شده مورد بررسی قرار میگیرد.
دیمیتریس جیوکاس 2008، در مقاله ای با عنوان ارزیابی بهرهوری در عملیات از یک شبکه بانک بزرگ شعبه یونانی اتخاذ رفتارهای اقتصادی متفاوتی بیان میکنند که این مقاله ارزیابی شعب یک بانک یونانی را با توجه به عملکرد آنها در سه حوزه زیر نشان میدهد:
مفید بودن عملکرد آنها در مدیریت اسناد اقتصادی در شعب، تأثیر عملکرد آنها در تطابق با نیازهای تراکنشی مشتریان و موفقیت آنها در تولید سود. از منظر روش شناختی این مقاله از روش غیر پارامتری تحلیل پوششی دادهها بهره جسته است. علاوه بر این، به منظور بررسی تطابق رتبه بندی بهرهوری بین دو مدل شعب با استفاده از روش log linear مرز قطعی ارزیابی شدهاند. تفاوتهای کوچک در توزیع برآورد بهرهوری یافت شد. در تمامی موارد، نتایج نشان داد که دامنه برای بهبود بهرهوری قابل توجهی وجود دارد. مفیدترین اطلاعات که میتوانیم برای مدیریت بانکها فراهم کنیم بینش مشابه از بدترین عملکرد شعب است، شعبی با بدترین و پایینترین عملکردها در شبکه بانکی (دیمیتریس جیوکاس، 2008،574-559)
ساپاچت چانسارن 2009، در تحقیقی تحت عنوان رابطه کارایی بانکهای تجاری در تایلند با رویکرد DEA به بررسی کارایی 13 بانک تجاری تایلند بین سالهای 2003-2006 با روش DEA پرداخته است. در این پژوهش یک ورودی تعداد پرسنل و دو خروجی درآمد بهره و سایر درآمدها برای محاسبه DEA در نظر گرفته شده است و از بازده ثابت به مقیاس در محاسبات کارایی استفاده شده است. نتایج این تحقیق نشان داد که کارایی بانکها با رویکرد عملیاتی در حالی که به تدریج رشد میکنند بسیار بالاست و میانگین کارایی آنها در هر سال بالای 90% بوده است و بانکهای تجاری با سابقه به رقابت با مؤسسات جدید تاسیس برآمدند و به طور میانگین نسبت به این مؤسسات کاراتر نشان دادهاند (ساپاچت چانسارن،2009،68-53).
چن، گرگوریوس، روچ 2009، در پژوهشی با عنوان تداوم بهرهوری بانک و صرفه جوییهای مدیران عامل بانکها با استفاده از تحلیل پوششی دادهها عنوان کردند که عملکرد مدیران عامل بانکهای ایالات متحده و صرفه جویی آنها را بررسی کردهاند. روش تحلیل پوششی دادهها برای اندازه گیری عملکرد سالانه مدیران عامل در طول دوره 1997-2004، استفاده شده و نشانههایی دال بر اینکه بهترین عملکرد مدیران عامل که دارای نمره بهرهوری تحلیل پوششی دادهها یک باشند نتیجه بهتری دارند نسبت به مدیران عامل که عملکرد خوبی ندارند ولی نمره بهرهوری تحلیل پوششی دادهها بیشتر از یک میباشد. نمره کارایی تحلیل پوششی دادهها ابزاری بسیار مفید برای پیش بینی نتایج عملکرد مدیران عامل است حتی پس از تنظیم اندازه شرکت به ابزاری برای جبران کردن عملکرد مدیران اجرایی شرکت تبدیل شده است. علاوه بر این، در مییابیم که نمرات بهرهوری تحلیل پوششی دادهها مدیران عامل در طول مدت زمان کاهش مییابد. به نظر میرسد که مدیران عامل با عملکرد مثبت بر مبنای سالانه تداوم دارند اما شواهدی کمی هم مبنی بر تداوم چند زمانه آنها وجود دارد. نتایج این مطالعه میتواند به عنوان یک معیار برای مدیران عامل که مایل به ارزیابی عملکرد خود نسبت به مدیران همسان خود هستند استفاده شود، و به عنوان ابزاری جدید برای اندازه گیری عملکرد مدیران عامل شرکتها به کار رود (چن، گرگوریوس، روچ، 2009،1561-1554).
محمد مصطفی 2009، در تحقیقی «با عنوان مدل سازی بهرهوری از بانکهای برتر عربی: تحلیل پوششی دادهها -روش شبکه عصبی» بیان میکند که هدف از این تحقیق ارزیابی بهرهوری از بانکهای برتر عربی با استفاده از دو روش کمی تحلیل پوششی دادهها و روش شبکه عصبی است. در این مطالعه از شبکه عصبی احتمالی (PNN) و مدل BCC تحلیل پوششی دادهها و روشهای آماری برای طبقه بندی مدل سازی و طبقه بندی بهرهوری نسبی بانکهای عربی استفاده میکند. شاخصهای دقت برای ارزیابی صحت طبقه بندی مدلها استفاده میشوند. نتایج نشان میدهد که دقت پیش بینی مدل شبکه عصبی کاملاً شبیه نتایج آماری میباشد. این مطالعه نشان میدهد که مدل شبکه عصبی به علت استحکام و انعطاف پذیری الگوریتم خود قابلیت زیادی برای طبقه بندی بهرهوری نسبی بانکها دارد. از منظر سیاست گذاری، این مطالعه بر اهمیت اقتصادی تشویق افزایش بهرهوری در سراسر صنعت بانکداری جهان عرب تاکید دارد (محمد مصطفی،2009،320-309).
چه، ونگ، چانگ 2010، در پژوهشی با عنوان روش AHP فازی و روش DEA برای ساخت تصمیمات وام بانکی برای شرکتهای کوچک و متوسط در تایوان بیان کردند که در حال حاضر با توجه به رقابت میان مؤسسات مالی تایوان که شدیدتر شده، هر یک از بانک نه تنها به ارائه خدمات متنوع، بلکه به جذب مشتریان با قیمت پایین توجه میکنند. با این حال، مشکل اشتقاق ممکن است توسط بانک قابل کنترل نباشد – درصد بالایی از مشکل در سررسید وامها قرار دارد. با توجه به آمار توسط دفتر شرکتهای کوچک و متوسط در بخش اقتصادی، بیش از 90 درصد از شرکتهای تایوان شرکتهای کوچک و متوسط هستند که سهم منابع مالی خود را به 30٪ از وام تخصیص دادهاند. این تأثیر قابل توجهی در حفظ بانک و کسب و کارهای وام دار دارد. بنابراین، این مقاله تحقیقاتی در شرکتهای کوچک و متوسط، با استفاده از فرایند سلسله مراتبی تحلیلی فازی (FAHP) برای انتخاب شاخصهای مهم در ارزیابی وام گیرندگان، ایجاد سازوکار کارآمد تصمیم گیری وام گیرندگان با وزن و تحلیل پوششی دادهها (DEA)، و حفاظت موثر در برابر نسبت بالایی از وامهای سررسیده انجام میدهد. مطالعه موردی اثر بخشی روش پیشنهادی را نشان میدهد (چه، ونگ، چانگ،2010،7199-7189).
فتهی، پاسیوراس 2010، در تحقیق با عنوان ارزیابی بهرهوری بانکی و عملکرد با پژوهشهای عملیاتی و تکنیکهای هوش مصنوعی بیان کردند که این پژوهش یک بررسی جامع از 196 مطالعه که پژوهش عملیاتی (OR) و تکنیک هوش مصنوعی (AI) در ارزیابی عملکرد بانک به کار بردهاند میباشد. ابتدا کاربرد های متعدد تحلیل پوششی دادهها که روشی پر کاربرد است در تحقیق در عملیات است را بررسی کردیم. سپس برنامه های کاربردی از تکنیکهای دیگر مانند شبکه های عصبی، پشتیبانی از ماشین برداری، تصمیم گیری چند معیاره که در سالهای اخیر در مطالعات پیش بینی شکست بانک و ارزیابی اعتبار بانک و کارایی پایین مورد استفاده قرار گرفتهاند (فتهی، پاسیوراس،2010،198-189).
یانگ، وانگ، لیو، اسنیور 2010، در تحقیقی با عنوان ترکیب ارزیابی عملکرد بانکی و برنامه ریزی مدیریتی با استفاده از ترکیب کمینه به نقطه مرجع – رویکرد تحلیل پوششی دادها بیان کردند که هدف از ارزیابی عملکرد گذشته و تعیین اهداف آینده برای سازمانهایی مانند یک شعبه بانک برای درک این است که آن شعبه در مقایسه با رقبای خود در کجا قرارمی گیرد و چگونه میتواند بهرهوری نسبی در عملیات خود را در مقایسه با بهترین شعب بهبود بخشد. با این حال، اهداف عملکرد آینده ممکن است مستبدانه توسط رئیس دفتر تنظیم و به این ترتیب میتواند برای شعبه غیر واقعی و غیر قابل دستیابی باشد. رویکرد استفاده از ترکیب کمینه به نقطه مرجع – رویکرد تحلیل پوششی دادهها (HMRP-DEA) برای یکی کردن مقدار قابل قضاوت مدیران شعبه و روسای بخشها و برای جستجوی بهترین رجحان (MPS) در امتداد مرز کارا برای هر یک از شعب بانک مورد بررسی قرار میگیرد. روش HMRP-DEA متشکل از سه مدل کمینه است، از جمله مدل نقطه فوقالعاده ایده آل، مدل نقطه ایده آل و مدل کوتاهترین مسیر، که تصمیم و فضاهای هدف را با هم ترکیب میکنند، و تنها در نقاط مرجع خود و وزنها از یکدیگر متفاوت هستند و ثابت میشود که معادل با مدل دوگانه DEA خروجی مدار میباشند. این مدل هم به صورت تحلیلی و گرافیکی در این پژوهش با استفاده از یک مطالعه موردی آزمایش شده، بینش بی سابقه ای را از ادغام بهرهوری و تجزیه و تحلیل تجاری فراهم میکند. رویکرد HMRP-DEA از DEA به عنوان یک ابزار ارزیابی عملکرد گذشته و روش نقطه مرجع کمینه به عنوان یک ابزار برنامه ریزی برای پیش بینی عملکرد آینده و تنظیم هدف استفاده میکند. بنابراین، رویکرد HMRP-DEA وسیله جایگزین برای هدف گذاریهای واقعبینانه و تخصیص بهتر منابع را فراهم میکند. این روش با بررسی جزئیات عملکرد چهارده شعبه از یک بانک بینالمللی در منطقه منچستر بزرگ مورد بررسی قرار گرفته است (یانگ، وانگ، لیو، اسنیور،2010،1518-1506).
الوکان، آتیثی 2010، در تحقیق با عنوان ارزیابی بهرهوری مستقل-وابسته و اندازه گیری خاص روش تحلیل پوششی دادهها: کاربرد در پروژه حمایت شده بانک جهانی بیان میکنند که ما بهرهوری واحد های تصمیم گیری واحد را در پروژه حمایت شده بانک جهانی در مقابل خطر اجتماعی کاهش پروژهها (SRMP) در ترکیه از طریق وابسته- مستقل و اندازه گیری خاص روش تحلیل پوششی دادهها ارزیابی میکنیم. نتایج پیشنهاد میکند که از طریق وابسته به زمینه و اندازه گیری خاص روش تحلیل پوششی دادهها نقشهای مختلف در یک سازمان مانند تنظیم اهداف قابل دسترسی برای واحد های تصمیم گیری واحد، تعیین اهداف بلند مدت و کوتاه مدت برای واحد های تصمیم گیری واحد به طور جداگانه، گروه بندی واحد های تصمیم گیری واحد و بهبود رقابت داخلی بین واحد های تصمیم گیری واحد دارد. چهار دستاورد اصلی این مطالعه میتوان به شرح زیر خلاصه گردد :
1.کاربرد مطالعه که از طریق وابسته به زمینه و اندازه گیری خاص روش تحلیل پوششی دادهها در پروژه حمایت شده بانک جهانی در مقابل خطر اجتماعی کاهش پروژهها برای افزایش اثربخشی این پروژه.
2. به تشریح برخی از نتیجه گیریهای مدیریتی مهم وابسته - مستقل روش DEA خوشه بندی میپردازد.
3. روش جایگزین برای امتیازات جاذبه از محاسبات در مورد تشکیل گروه های برون زا پیشنهاد میکند.
4. این مطالعه رویکرد اندازه گیری خاص متغیرهای مستقل-وابسته را با روش تحلیل پوششی دادهها پیشنهاد میکند و به کار میبندد (الوکان، آتیثی،2010،83-68).
اکن و کله 2011، در تحقیقی با عنوان اندازه گیری عملکرد شعب بانک با استفاده از تحلیل پوششی دادهها بیان نمودهاند که هدف از این مطالعه توسعه یک مدل عملکردی برای اندازه گیری بهرهوری نسبی و قابلیتهای بهبود بالقوه شعب بانکها با شناسایی نقاط قوت و ضعف میباشد. هدف دیگر این پژوهش این است که به بررسی جنبه های تولید و سود دهی شعب بانک پرداخته شود. در این پژوهش 1.هزینه های پرسنلی 2.هزینه های عملیاتی 3.وامهای زیان ده به عنوان شاخصهای ورودی و 1.تقاضای سپرده 2.زمان سپرده 3.تقاضای سپرده FX 4.زمان سپرده FX 5.وامهای تجاری 6.وامهای مصرفی 7.تعداد کل تراکنشها 8.درآمد خالص حاصل از بهره 9.درآمد با بهره به عنوان شاخصهای خروجی استفاده شده و از مدل CCR برای حل مسئله استفاده شده است. سپس بر اساس هر دو رویکرد تولید و سودآوری، ویژگیهای بهرهوری شعب، با توجه به اندازه و مناطق گروه بندی شدهاند، که دارای گرایشهای مشابه میباشند. در هر دو تجزیه و تحلیل، آشکار است که اندازه شعبه و مقیاس کارایی به یکدیگر مرتبط هستند. همان طور که اندازه شعب افزایش مییابد مقیاس بهرهوری نیز افزایش مییابد و بعد از بیشترین مقیاس بهرهوری، اگرچه اندازه افزایش مییابد اما بهرهوری را کاهش میدهد. شعب خیلی کوچک و خیلی بزرگ نیاز به توجه ویژه دارند. تولیدات و سود بهرهوری در دو مقیاس است که نشان دهنده از خصوصیات عملکردی شعب میباشد. هر منطقه نیاز به تغییرات مختلف دارد. شعب با بهرهوری تولید کم و سود کم باید به سمت بهرهوری تولید بالا و منطقه سود بالا تکامل یابند (اکن و کله،2011،901-889).
پارادیا، روت، هیان ژو 2011، در تحقیقی با عنوان ارزیابی دو مرحله بهرهوری شعبه بانک با استفاده از تحلیل پوششی دادهها، دو انگیزه اصلی برای این مقاله بیان کردند: (1) نیاز به پاسخ درباره اغلب نتایج مطالعات بهرهوری رد شده به وسیله مدیریت که آنها ادعا میکنند که یک تک ارزیابی نمیتواند به طور کامل واحدهای عملیاتی با ماهیت چند وظیفه ای را منعکس کنند. (2) جزئیات ارزیابی عملکرد شعب بانک به طور قابل قبول هنوز برای مدیران صف و مدیران ارشد اجرایی مورد نیاز است. آنها مواردی مانند 1.توازن نقدی 2.داراییهای ثابت / سود 3.دیگر بدهیهای 4.وامهای خالص غیر اجرای 5.هزینه های کارکنان 6.هزینه اشغال / کامپیوتر 7.زیان وام 8.هزینه متقابل 9.دیگر هزینهها 10.اقلام متفرقه به عنوان ورودیهای مدل خود و 1.مدیریت دارایی 2.وام مسکن 3.وامهای مصرفی 4.وامهای تجاری 5.سپرده های تجاری 6.سپرده های مصرفی 7.کارمزد را به عنوان خروجی در مدل خود وارد کردهاند و از روش BCC برای حل مدل استفاده کردهاند. آنها طور همزمان روش دو مرحله ای تحلیل پوششی دادهها را برای الگو برداری عملکرد واحدهای عملیاتی را در طول ابعاد مختلف توسعه داده (برای مدیران صف) و مدل اندازه گیری Slacks-Based برای اولین بار بهرهوری بدست آمده از مرحله اول را جمع کرده و شاخص عملکرد مرکب برای هر واحد تولید میشود. این روش با استفاده از داده های یک بانک بزرگ کانادایی با 816 شعبه در سراسر کشور آزمون شده است. سه بعد مهم عملکرد شعب ارزیابی شده عبارتند از: تولید، سودآوری و واسطه گری. این رویکرد واقعیت روش ارزیابی عملکرد را بهبود میبخشد و مدیران شعب را قادر میسازد به وضوح نقاط قوت و ضعف در عملیاتهای خود را شناسایی کنند. محدوده شعب کارا و اثرات موقعیت جغرافیایی و اندازه بازار بر عملکرد شعب نیز بررسی شده است. در این رویکرد ارزیابی عملکرد چند بعدی ممکن است، مدیریت را در پذیرش DEA به عنوان ابزاری در کسب و کار واقعی را بهبود بخشد (پارادیا، روت، هیان ژو،2011،109-99).
2-15-1-2 مقالات چاپ شده در مجلات داخلی
حسين زاده لطفی فرهاد 1384، در اين مقاله با عنوان 5 شاخص بهرهوری هزينه در بانک و کاربردی از تحليل پوششی دادها با توجه به شاخص بهرهوری مالمکوئيست شاخصی برای تعيين پيشرفت و پسرفت هزينه يک واحد ارايه شده است. اين شاخص با استفاده از تغييرات مرز هزينه حاصل از ورودی واحدها و تغييرات کارايی هزينه ای آنها تعريف شده، شاخص بهرهوری مالمکوئيست هزينه ناميده شده است. محاسبه مقادير کارايی و فاصله هر واحد تا مرز هزينه با استفاده از تکنیکهای برنامه ريزی خطی و تحليل پوششی دادهها صورت میگیرد. با اين شاخص ميزان پيشرفت و يا پسرفت سود حاصل از توليد ورودی هر واحد مورد ارزيابی قرار گرفته و اطلاعات مدير را در اين رابطه افزايش میدهد (حسین زاده،1384).
محمد علی افشار کاظمی 1385، در مقاله ای با عنوان ارزیابی کارایی نسبی شعب بانک توسعه صادرات ایران با مدل تحلیل پوششی دادهها بیان میکنند که هر سازمان به منظور آگاهی از میزان فعالیتهای زیرمجموعههای خود، به یک نظام ارزشیابی برای سنجش این مطلوبیت نیاز دارد. بانکها نیز به عنوان یک سازمان از این قاعده جدا نیستند. اما بررسی روشهای موجود ارزیابی عملکرد بانکی نشان میدهد که این روشها به نوعی تجربی و دربردارنده یک رشته نسبتهای مالی هستند که به علت عدم استاندارد و ناهمگونی فعالیتهای بانکها، نتایج آنها در شعبههای مختلف درخور مقایسه نیست. از اینرو، امروزه از فنون جدیدی برای ارزیابی عملکرد بانکها استفاده میشود که یکی از کاربردیترین آنها تکنیک تحلیل پوششی دادهها است. هدف اصلی آن، مقایسه و ارزیابی تعدادی از واحدهای تصمیمگیرنده مشابهها است که مقدار ورودیهای مصرفی و خروجیهای تولیدی متفاوتی دارند.
در این تحقیق برای ارزیابی کارایی نسبی شعبههای بانک توسعه صادرات ایران، از دو مدل پایهای تکنیک تحلیل پوششی دادهها (مدل CCR و BCC با ماهیت خروجی) استفاده شده و پس از مشخص کردن شعبههای ناکارا، راهکارهایی نیز در زمینه کارا کردن شعبههای ناکارا ارایه شده است (افشار کاظمی،1385،48-42).
لیلی جوانمردی 1386، در مقاله ای با عنوان ارزيابي كارايي شعب بانك پارسيان با استفاده از روش تلفيقي داده كاوي و تحليل پوششي دادهها اشاره دارد که تعيين عوامل موثر بر كارايي در هر سازماني میتواند كمك شاياني به مديران سازمان در بهبود سازمان نمايد. يكي از مهمترین سرمايه هاي يك سازمان، نيروي انساني آن است. در سالهای اخير توجه به نيروي انساني در سازمانها، بخش عظيمي از زمان و سرمايه سازمانهای پيشرو را به خود اختصاص داده است. موفقيت یا شکست سازمان، بستگي كامل به چگونگي جذب و نگهداري منابع انساني آن دارد. در مورد بانکها هم چنين وضعيتي وجود دارد. اگر چه، كارايي شعب بانکها به عوامل مختلفي بستگي دارد، اما يكي از مهمترین عوامل وضعيت نيروي انساني شعب ميباشد. با بررسي شاخصهای نيروي انساني موثر بر سودآوری از قبيل: سن، جنس، تحصيلات، سابقه كار، حقوق و مزاياي كاركنان و ... ميتوان رابطه كارايي با شاخصهای نيروي انساني را شناسايي كرد. در اين تحقيق سعي شده است با معرفي يك الگوريتم هوشمند، چگونگي ساخت يك سيستم خبره، با شناسايي مهمترین عوامل تأثيرگذار بر كارايي واحد هاي تصميم (در گروه مورد مطالعه) بررسي شده و سپس الگوريتم پيشنهادي در مورد مطالعاتي شعب بانك پارسيان پياده سازي شده است. با انجام اين الگوريتم، وضعيت كاركنان شعب بانك پارسيان، جهت كشف الگوهاي موثر بر کارایی بررسي شده و عوامل تأثيرگذار بر كارايي شعب و روندهايي كه تا كنون ناشناخته بوده است، استخراج گشته و نهايتاً يك سيستم خبره جهت استفاده مديران طراحي شده است. براي كشف الگوهاي پنهان و غير بديهي موجود بين وضعيتهاي مختلف شاخصهای پرسنل با کارایی، از دو ابزار داده كاوي و تحليل پوششي داده استفاده شده است. با استفاده از این اطلاعات و دانش بدست آمده، سیستمهای پشتيباني تصميم مبتني بر مدلهای شبكه عصبي براي پيشبيني كارايي شعب در حالات مختلف، ارائه گرديده است (لیلی جوانمردی، 1386).
رضوان حجازي 1387، در مقاله ای با عنوان تحليل بهرهوری كل بانك توسعه صادرات ايران و رشد بهرهوری شعب آن با استفاده از تحليل پوششي دادهها DEA بیان میکند که، بهرهوری كل بانك توسعه صادرات ايران و تغييرات بهرهوری شعب آن با استفاده از تحليل پوششي دادهها، مورد بررسي قرار گرفته است. از مدل رتبه بندي كامل SBM (سنجه مبتني بر متغيرهاي كمكي) براي تحليل بهرهوری كل بانك توسعه صادرات ايران طي سالها 1373 تا 1384 و از شاخص بهرهوری مالمكوئيست براي اندازه گيري رشد بهرهوری شعب اين بانك طي سالهای 1382 تا 1384 استفاده گرديده است. در مدل SBM از متغيرهاي هزينه مطالبات مشكوك الوصول، منابع مالي قابل استفاده جهت اعطاي تسهيلات و تعداد كاركنان به عنوان ورودي و تسهيلات اعطايي به عنوان خروجي و با فرض بازده به مقياس متغير استفاده گرديد. روند ميانگين متحرك امتياز كارايي بدست آمده نشان داد كه بهرهوری كل بانك توسعه صادرات ايران بهبود يافته است. در مدل شاخص بهرهوری مالمكوئيست از متغيرهاي تعداد كاركنان، سود و كارمزد پرداختي و هزينه هاي اداري و پرسنلي به عنوان ورودي و تسهيلات اعطايي، كارمزد دريافتي، سپرده هاي بدون هزينه و سپرده هاي هزينه زا به عنوان خروجي استفاده گرديد. نتايج بدست آمده نشان داد كه بهرهوری شعب بانك در سال 1383 به طور متوسط يك درصد و در سال 1384، دو درصد رشد داشته است. همچنين شعب بانك بر اساس رشد بهرهوری، رتبه بندي شدند (رضوان حجازي،1387،50-39).
اکبر عالم تبریز 1388، در مقاله ای با عنوان بررسي كاركرد تكنيك تاپسيس فازي در بهبود سنجش كارايي شعب بانکها با استفاده از تكنيك DEA بیان میکند که، سنجش كارايي سازمانهای مختلف و مقايسه كارايي بين واحدهاي آنها، از جمله مسايل مهمي است كه امروزه در ادبيات اقتصادي مورد توجه قرار گرفته است. در ميان سازمانهای مختلف، بانکها به عنوان يكي از مهمترین نهادهاي هر نظام اقتصادي مطرحند. بنابراين، با توجه به نقش مهم بانکها در توسعه كشور و همچنين تعدد شعب آنها، اندازه گيري كارايي شعب بانك حائز اهميت مینماید. هدف اصلي اين مقاله بررسي اثرات لحاظ نمودن ميزان اهميت ورودیها (ورودیها و خروجیها) در مدل تحليل پوششي دادهها میباشد. بر اين اساس، ابتدا سيستم مفهومي ارزيابي كارايي شعب بانك تعريف شده و سپس ميزان اهميت ورودیها و خروجیها با استفاده از تكنيك تاپسيس فازي محاسبه شد تا بعداً در تكنيك DEA مورد استفاده قرار گیرد. در مرحله بعد، كارايي شعب در قالب مدل تحليل پوششي دادهها فرموله شد و سپس محاسبه گرديد. در پايان نيز به منظور تحليل اثرات بهکارگیری ميزان اهميت ورودیها، کارايي شعب بدون لحاظ نمودن ميزان اهميت ورودیها مجدداً محاسبه شده تا كارايي شعب، در دو حالت مورد مقايسه قرار گيرد. نتايج نشان میدهد استفاده از ميزان اهميت ورودیها (ورودیها و خروجیها)، توانسته است سنجش كارايي شعب بانك با استفاده از تکنیک DEA را دقیقتر نموده و بنابراين موجب افزايش روايي اين تكنيك شود
(اکبر عالم تبریز،1388،118-99).
محمد نمازی 1389، در مقاله ای با عنوان بررسي كارايي بانکهای ايران با استفاده از تكنيك DEA به روش پله ای بیان میکند که بانکها نقش مهمي را در اقتصاد ملي و كمك به رشد و شكوفايي آن ايفا میکنند. در اين راستا پژوهشهای چندي در مورد ارزيابي عملكرد آنها با استفاده از روش تحليل پوششی دادهها DEA انجام شده است. اما در اكثر اين پژوهشها، توجه چنداني به نحوهی انتخاب متغيرها نشده است. اين در حالي است كه تغيير در متغيرهاي ورودي و خروجي باعث میشود، نمرات كارايي واحدهاي تصميم گيرنده و ارزیابیهای حاصل بسيار متفاوت باشد. از اینرو، در اين مقاله با استفاده از يك روش قانونمند تحت عنوان روش پله اي Stepwise كارايي فنی 10 بانك تجاري و تخصصي در ايران محاسبه میشود. نتايج بهکارگیری اين روش بيانگر آن است كه سهم تغییر اصلی در اين مدل عبارتند از: ميزان داراییهای ثابت، تعداد كاركنان و مشارکتها و سرمايه گذاریهای مستقيم و سه بانك كارا نيز مشخص شدند (محمد نمازی،1389،174-159).
عبد الرسول قاسمی 1390، در مقاله ای با عنوان برآورد كارايي مؤلفه هاي شعب بانك مسكن در تجهيز منابع و تخصيص تسهيلات: رويكرد مدل ابر كارايي با محدودیتهای وزني بیان میکند که، محدود بودن منابع مالي و امكانات بانکها، به خصوص در كشورهاي در حال توسعه همانند ايران نياز به برنامه ريزي براي افزايش كارايي و بهرهوری بانکها را بيش از پيش ضروري ساخته است. لازمهی اين افزايش كارايي، سنجش عملكرد و شناخت قوت و ضعف شعب بانكي است. مقالهی حاضر با استفاده از تركيبی از روشهای مهم همچون مدل روش غیر پارامتریک DEA اصلاح شده و روش AHP به محاسبهی كارايي مؤلفه هاي شعب بانك مسكن در تجهيز منابع و مصارف میپردازد. در اين باره نتايج اجراي مدلهای طرف منابع و مصارف، شعب كارا و ناكاراي بانك مسكن را در زمينه تجهيز منابع و تخصيص تسهيلات مشخص نموده و زمينه لازم جهت ارايه رويكرد فعاليتي شعب اين بانك را با تأكيد بر تجهيز منابع يا تخصيص تسهيلات، فراهم آورده است (عبد الرسول قاسمی،1390،128-113).
2-15-2 مرور ادبیات موضوع کارت امتیازی متوازن
لیتلر، ایستروپ، هادسون و کیسی 2000، در تحقیقی با عنوان یک روش جدید برای ایجاد ارتباط بین تدوین استراتژی و اجرای استراتژی: یک مثال از بخش بانکداری بریتانیا بیان میکنند که تلاش سازمانها برای دور شدن از حالت استراتژی بالا و پایین صرفاً در مراحل ابتدایی است و سازمانهای مختلف طرفدار ساختارها و مدلهای مختلف برای تسهیل جریان عمودی (پایین به بالا) اطلاعات هستند. به علاوه آنها کارت امتیازی متوازن (BSC) به عنوان مدلی که ممکن است یک ابزار کمکی به جریان عمودی (پایین به بالا) اطلاعات باشد پیشنهاد کردند. تجربه یکی از بانکهای بزرگ بریتانیا برای نشان دادن اینکه چگونه کارت امتیازی متوازن به عنوان بخشی از فرآیند استراتژی به از بین رفتن جریان عمودی (پایین به بالا) اطلاعات کمک میکند مورد استفاده قرار گرفته است. نتیجه که از این تجربه گرفته شده است که پیاده سازی BSC نیاز به تعریف فرآیند تدوین استراتژی دارد (لیتلر و همکاران، 2000،428-411).
دیویس و آلبرایت 2004، در تحقیقی با عنوان بررسی اثر پیاده سازی کارت امتیازی متوازن بر عملکرد مالی بیان میکنند در یک مطالعه نیمه تجربی، پیاده سازی کارت امتیازی متوازن (BSC) در شعب بانک و عملکردی فراتر از عملکرد شعب بانکها در داخل سازمانهای بانکی را روی شاخصهای کلیدی مالی اندازه گیری میکنند. آنها شاخصهایی مانند حجم وام، حجم سپرده بدون بهره، درصد بهره وام، درآمد بدون بهره، خالص مالیات، هزینه بودجه، هزینه بدون بهره، هزینه های حقوق و درآمد و ... را در مطالعات خود به کار بردند. اگرچه BSC، در میان مدیران به عنوان یک ابزار اندازه گیری عملکرد محبوبیت به دست آورده، شواهد تجربی اندکی برای اثبات این ادعا وجود دارد که BSC به بهبود عملکرد مالی در مقایسه با سیستم اندازه گیری عملکرد سنتی کمک کرده باشد. در این پژوهش شواهدی از بهبود عملکرد عالی مالی برای شعبی که BSC را پیاده سازی کردهاند در مقایسه با زمانی که شعبه ابزاری غیر BSC را استفاده میکرده ارائه شده است (دیویس و آلبرایت،2004،153-135).
وی وو، تزنگ و چن 2009، در تحقیقی با عنوان روش MCDM فازی برای ارزیابی عملکرد بانکداری بر اساس کارت امتیازی متوازن رویکرد تصمیم گیری چند معیاره فازی (FMCDM) را برای ارزیابی عملکرد بانکداری پیشنهاد کردند. برای طراحی، چهار منظر کارت امتیازی متوازن آنها ابتدا خلاصه شاخصهای ارزیابی عملکرد بانک را بر اساس مطالعات پیشین با هم ترکیب کردند. سپس، به وسیله غربالگری این شاخصها 22 شاخص مناسب برای ارزیابی عملکرد بانکداری را از طریق پرسش از خبرگان انتخاب شدند. این شاخصها عبارتند از :
آموزش:
1.واکنش ناشی از خدمات به مشتریان 2.آموزش حرفه ای 3.ثبات کارکنان 4.رضایت کارکنان 5.شایستگی سازمانی
فرآیند های داخلی:
1.تعداد خدمات جدید 2.بهرهوری معامله 3.شکایات مشتری 4.فرمها و فرایندهای منطقی 5.عملکرد فروش 6.مدیریت عملکرد
مشتری :
1.رضایت مشتری 2.سود هر مشتری 3.سهم بازار 4.نرخ حفظ مشتری 5.نرخ افزایش مشتری
مالی:
1.فروش 2.نسبت بدهی 3.بازگشت دارایی 4.درآمد هر سهم 5.حاشیه سود خالص 6.بازگشت سرمایه گذاری
علاوه بر این، وزن نسبی شاخصهای انتخاب شده به وسیله ارزیابی سلسله مراتبی تحلیلی فازی (FAHP) محاسبه شدند؛ و سه ابزار تصمیم گیری چند معیاره MCDMSAW، TOPSIS، و VIKOR به ترتیب برای رتبه بندی عملکرد بانکی و بهبود شکاف برای نمونه روی سه بانک صورت گرفت. نتایج تجزیه و تحلیل جنبه های مهمی از معیارهای ارزیابی را مشخص میکند و همچنین شکاف را به منظور بهبود عملکرد بانکی برای دستیابی به سطح مورد نظر مشخص میکند. این نشان دهنده آن است رویکرد تصمیم گیری چند معیاره فازی FMCDM به عنوان مدل ارزیابی عملکرد بانکداری با استفاده از چارچوب کارت امتیازی متوازن BSC میتواند ابزار مفید و موثری باشد (وی وو و همکاران،2009،10147-10135).
رو وو، لین و تسای 2010، در تحقیقی با عنوان ارزیابی عملکرد کسب و کار مدیریت ثروت بانکها بیان نمودهاند که این مطالعه کاربرد روش کارت امتیازی متوازن برای ایجاد چارچوب ارزیابی عملکرد برای مدیریت ثروت (WM) wealth management بانکها میباشد. آنها در هر چهار وجه کارت امتیازی متوازن به ترتیب شاخصهای زیر را استفاده کردهاند :
آموزش:
رشد دانش حرفه ای مدیران ثروت 2.آموزش مدیران ثروت 3.مقیاس تیم مدیریت ثروت 4.سیستم شکایت مدیران ثروت 5 .تناسب پاداش تنبیه عملکرد
فرآیند های داخلی:
نوآوری سیستم برنامه نویسی 2.خبرگی بستر های نرم افزاری یکپارچه سازی مالی حرفه ای 3.کیفیت عملیاتی برای گروهی از مشتریان 4.رضایت مشتری داخلی 5.لایه حمایتی مدیریت
مشتری :
1.خرید مشتری 2.خبره مالی ویژه 3.سودآوری مشتری 4.اعتماد مشتری 5.حفظ مشتری
مالی:
1.کنترل مالیات/درآمد 2.نسبت سهم مشتریان بازار 3.ظرفیت سودآوری 4.مدیریت دارایی
در مرحله بعد، چارچوبی برای کار با، معیارهای فرعی با استفاده از روش دلفی ایجاد میشود و در نهایت، این پژوهش ارزیابی عملکرد کسب و کار مدیریت ثروت بانکها در تایوان را با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و تجزیه و تحلیل رابطه ای خاکستری (GRA) انجام میدهد. به طور کلی، مدل پیشنهادی میتواند در ارزیابی عملکرد کسب و کار مدیریت ثروت بانکهای به کار گرفته شود و به شدت برای مدیران بانکها و تحلیل گران بخش مالی کاربردی خواهد بود (رو وو و همکاران،2010،979-971).
2-15-3 مرور ادبیات موضوع تحلیل پوششی دادهها و کارت امتیازی متوازن
تکنیکهایی مانند DEA و BSC به عنوان ابزارهايي هستند كه نمیتوان آنها را به عنوان تکنیکهای جايگزين هم مطرح نمود. بلكه استفاده تلفيقي از آنها در نظام ارزيابي عملكرد لازم به نظر میرسد. به عبارت ديگر میتوان یك ارتباط سيستماتيك بين دو مدل ياد شده ايجاد نمود. به طوري كه از يكي از آنها به عنوان مكمل و پوشاننده نقاط ضعف مدل ديگر استفاده كرد. از اين رو بهکارگیری، صحيح و تركيب درست آنها میتواند از مسائل مهم ارزيابي عملكرد در سازمانها باشد.
در این پژوهش BSC به عنوان ابزاری برای طراحی شاخصهای ارزیابی عملکرد و از DEA به عنوان ابزاری برای ارزیابی عملکرد استفاده میشود.
یانگ، ونگ و استیور 2005، در مقاله ای با عنوان ارزیابی عملکرد و هدف گذاری در شعب بانکهابا استفاده از ترکیب minimax به نقطه مرجع و تحلیل پوششی دادهها بیان میکند که هدف از سنجش عملکردهای قبلی و قرار دادن اهداف آتی برای یک شعبه بانک این است که دریابیم این شعبه در مقایسه با سایر رقبای خود در چه جایگاهی میایستد و چگونه تأثیر مثبت اجرایی آن را برای داشتن نکات قوت قابل رقابت افزایش دهیم. گرچه اهداف آتی به صورت قراردادی توسط مدیریت (دفتر اصلی) اخذ میشوند، و بنابراین میتوانند برای شعبه غیرواقعی و دست نیافتنی باشند. روشی به نام نقطه ارجاع پیوندی حداقل حداکثری- تحلیل پوششی دادهها (HMRP–DEA) ایجاد شده است که ارزش یابی مدیران شعب و مسئولین دفتر اصلی را هماهنگ کرده و امکان جستجو برای راه حل مطلوب MPS در میان محدوده هر شعبه به دست میدهد.
روش نقطه ارجاع پیوندی حداقل حداکثری- تحلیل پوششی دادهها (HMRP–DEA) از سه مدل حداقل حداکثری تشکیل شده است که شامل نقطه فرا ایده آل، نقطهی ایده آل، و مدل کوتاهترین فاصله، که اهداف و تصمیمات مشترکی دارند، فقط در نقاط ارجاع و شمای اندازه گیریشان با هم متفاوتند و ثابت شده که برابر با مدلهای دوگانه مبتنی بر بازده تحلیل پوششی دادهها هستند. این مدلها هم به صورت محاسباتی و گرافیکی در این مقاله بررسی شدهاند.
روش نقطه ارجاع پیوندی حداقل حداکثری- تحلیل پوششی دادهها (HMRP–DEA) از تحلیل پوششی دادهها به عنوان ابزار اندازه گیری پس از وقوع برای ارزش یابی عملکرد های قبلی و نیز از نقطه ارجاع حداقل حداکثری به عنوان ابزار پیش ارزیابی برای پیش بینی عملکردهای آتی و اتخاذ اهداف استفاده میکند. بنابراین روش نقطه ارجاع پیوندی حداقل حداکثری- تحلیل پوششی دادهها (HMRP–DEA) ابزاری پیشنهادی برای اتخاذ اهداف واقعگرایانه و تخصیص منابع بهتر به دست میدهد. این روش توسط شیوه ارزیابی جزء به جزء عملکرد در چهارده شعبه از بانکی بینالمللی در منچستر اجرا شده است (یانگ، ونگ و استیور،2005).
چیانگ و لین 2009، در مقاله ای با عنوان تلفیق تحلیل پوششی دادهها و کارت امتیازی برای الگوبرداری شرکتها بیان میکنند که اندازه گیری عملکرد مدیریت مسئله ای پیچیده است به این دلیل که دادهها و خروجیهای متعددی در این فرآیند نقش دارند. این تحقیق برای استخراج چارچوب مشخصی تلاش کرده است که مباحث بنیادین روش کارت امتیازی متوازن و تحلیل پوششی دادهها را برای اندازه گیری عملکرد مدیریتی در بر بگیرد. این دو روش مکمل یکدیگر هستند. از طرفی دیگر، تحلیل پوششی دادهها میتواند بر اساس داده های ورودی و خروجی آنها عملیات محک زنی را انجام دهد، و همین طور ارزیابیهای اجرایی را با اطلاعات مدیریتی تبدیل کند. از این رو، عملکرد مشترک این دو روش میتواند نمایه های مناسب اجرایی را به مفاهیم مدیریتی ترجمه کند. این تحقیق صنایع بانکی تجاری و اتوماتیک را به عنوان اهداف تحقیق تجربی قرار داده است. نتایج نشان میدهند که روابط متقابل در میان 4 زاویه از روش کارت امتیازی متوازن به طور تجربی معتبر هستند. اگرچه، ضروریترین شاخصها در هر زاویه در صنایع مختلف متمایز بودند. حدود 46 درصد از شرکتهای اتوماسیونی و 57 درصد از بانکهای تجاری (بازرگانی) در محدوده های اثربخشی قرار داده شدهاند. مفاهیم مدیریتی و محدودیتهای تحقیقی هم چنین عنوان شدهاند (چیانگ و لین،2009،1172-1153).
رهنمای، لطفی و قاسمی 2010، در مقاله ای با عنوان دستیابی به اهداف در روش کارت امتیازی متوازن با استفاده از روش تحلیل پوششی دادهها و کاربرد آن در بانکهای تجاری بیان کردهاند که از روش تحلیل پوششی دادهها برای به دست آوردن اهداف در روش کارت امتیازی متوازن استفاده شده است. هدف آنها ایجاد روشی جدید است که بتواند در روش کارت امتیازی متوازن استفاده شده و اهداف را در رویکردی جدید تشخیص داده و با مشاهده عملکرد قبلی واحدها، زمینهها و ساختارها در مورد آنها تصمیم گیری کندو واحد های موثر را تشخیص دهد و حاشیه ای برای تأثیر مجازی در دوره جدید به دست دهد. در این مورد از تحلیل پوششی دادهها استفاده کرده و میتوانیم شرایط MPSS بودن را برای تمامی واحدها در دوره جدید تشخیص دهیم و از الگوهای مناسب برای تخمین میزان افزایش یا کاهش در هر زمینه بهره جوییم. در نهایت مدل انحصاری این روش جدید در بانکهای ایران ارائه شده است.
در هر یک از چهار منظر BSC به ترتیب شاخصهای زیر استفاده شدهاند:
آموزش :
1.هزینه های انگیزشی 2.افزایش حرفه ای بودن کارمندان 3.افزایش مهارت کارمندان
فرآیندهای داخلی:
1.افزایش سرعت خدمات 2.خدمات آنلاین 3.خدمات الکترونیکی 4.خدمات پیشرفته
مشتری:
1.قیمتهای رقابتی 2.رضایت مشتری 3.خدمات با کیفیت بالا 4.نرخ جذب مشتریان جدید 5.خدمات با سرعت بالا
مالی:
1.دارایی نرخ رشد 2.نرخ بازگشت سرمایه گذاری 3.حاشیه سود 4.نرخ وام به تأخیر افتاده 5.وام بر سپرده
(رهنمای و همکاران،2010،3563-3549).
آهن، نئومن، نووآ 2010، در تحقیقی با عنوان اندازه گیری تعادل نسبی واحد های تصمیم گیری بیان کردند: در مدل پایه تحلیل پوششی دادهها (DEA)، وزن معیارهای عملکرد به صورت درون زا تعیین میشوند، به هر واحد تصمیم گیری بهرهوری آن به بهترین شکل ممکن اختصاص میدهد. این ویژگی به عنوان یکی از مزایای اصلی روش در نظر گرفته شده اما این مورد خود یکی از منابع مشکلات در مورد عملکرد ارزیابی و کنترل عملکرد نیز محسوب میشود. چنین مشکلاتی نتیجهی احتمال ارزش صفر وزنهایی که از مطالعه ارزیابی حذف شدهاند میباشد. بر عکس رویکرد مقابله با این مشکل برای قضاوت ارزش ترکیب شده و به تجزیه و تحلیل آن، ما کارت امتیازی متوازن تعادل نشات گرفته از مجموعه داده های تعیین شده را پیشنهاد میکنیم. این امتیاز اندازه ای را که یک DMU از تمرکز بر تعدادی از معیارهای عملکرد ضروری اجتناب میکند را اندازه گیری میکند. یکی از تصمیمات محتمل منتج از تجزیه و تحلیل کارت امتیازی متوازن کاهش مجموعه ای از DMUs در نظر گرفته شده برای الگو برداری میباشد. در این مقاله مدل اصلاح شده CCR-O ارائه شده است (آهن و همکاران،2010،423-417).
آریانژاد و همکاران 2011، در مقاله ای با عنوان روش BSC-DEA برای اندازه گیری بهرهوری نسبی صنعت خدمات:مطالعه موردی بخش بانکداری بیان میکنند که ارزیابی عملکرد در تصمیم گیری نواقص و مشکلات و همچنین برای افزایش دادن سطح فعالیتها در هر سازمان نقش مهمی را ایفا میکند. تحلیل پوششی دادهها به عنوان روشی غیر پارامتریک یکی از مهمترین و مؤثرترین ابزار مدیریتی برای ارزیابی کارایی و یا اطلاعات خروجی میباشد. آنها روشی را برای استفاده از کارت امتیازی متوازن به عنوان ابزاری برای طراحی نمایه های ارزیابی عملکرد یک سازمان پیشنهاد میکنند. در هر یک از چهار منظر BSC به ترتیب شاخصهای زیر استفاده شدهاند:
آموزش :
ورودی:1.بازگشت سرمایه گذاری 2.کسری صندوق 3.حذف تسهیلات
خروجی:1.پاداش
فرآیندهای داخلی:
ورودی:1.بازده زمانی 2.بهرهوری ATM
خروجی:1.تعداد کارتهای صادر شده 2.اینترنت، تلفن بانک و اس ام اس
مشتری:
ورودی:1.سپرده های بسته شده 2.مشتریان جدید
خروجی:1.تعداد چکهای صادر شده 2.ارز 3.اعتبارنامه 4.برات 5.صورتحساب بانکی 6.حواله ارزی
مالی:
ورودی:1.مخارج 2.سپردهها
خروجی:1.درآمد 2.دیون مؤخر 3.تسهیلات بانکی
روش ترکیب BSC-DEA به عنوان موردی تجربی برای بانک خصوصی بزرگی استفاده شده است (آریانژاد و همکاران،2010).
نجفی، احمدی، فلاح و شهسواری پور 2011، در تحقیقی با عنوان روش دو مرحله علت و معلول BSC-DEA برای اندازه گیری بهرهوری نسبی سازمانها بیان کردند که کارت امتیاز متوازن (BSC) را با مدل دو مرحله تحلیل پوششی دادهها (DEA) ترکیب کردهاند. مدل پیشنهادی آنها، با استفاده از دیدگاه های مختلف مالی و غیر مالی به ارزیابی عملکرد واحد های تصمیم گیری در مراحل مختلف BSC میپردازد. در هر مرحله، مدل دو مرحله ای DEA برای اندازه گیری بهرهوری نسبی واحد های تصمیم گیری اجرا شده است و نتایج به دست آمده با استفاده از روابط علت و معلول پایش شده است. آنها در هر مرحله شاخصهای زیر را بررسی کردهاند:
آموزش:
1.پاداش 2.افزایش تخصص کارکنان 3.افزایش مهارتهای کارمند 4.سرعت خدمات
فرآیند های داخلی:
1.خدمات پیشرفته 2.خدمات با سرعت بالا 3.خدمات آنلاین 4.قیمتهای رقابتی
مشتریان:
1.رضایت مشتری 2.نرخ جذب مشتری 3.خدمات با کیفیت بالا
مالی:
1.بازده حقوق صاحبان سهام 2.حاشیه سود 3.رشد ارزش دارایی
مطالعه تجربی در بخش بانکداری با استفاده از روش توسعه یافته توسط آنها صورت گرفته است (نجفی و همکاران،2011،48-41).
کرمی، مهدی آبادی، شهابی و مردانی 2012، در تحقیقی با عنوان مطالعه تجربی برای اندازه گیری شاخصهای موفقیت در صنعت بانکداری بیان نمودهاند که اندازه گیری عملکرد سازمان نقش مهمی را برای توسعه بهتر برنامه های استراتژیک دارد. در محیط رقابتی امروز، سازمان برای کیفیت محصول و یا ارائه خدمات، تحویل به موقع، افزایش قابلیت اطمینان و رضایت مشتری تلاش میکنند. این ویژگیها تنها توسط معیارهای مالی سنتی قابل اندازه گیری نیست و ما نیاز به روشی داریم که میتواند عوامل غیر مالی را نیز در نظر بگیرد. آنها پیشنهاد ترکیبی از کارت امتیاز متوازن (BSC) و تحلیل پوششی دادهها (DEA) مطرح کردهاند و استفاده از آنرا در مطالعه تجربی بخش بانکداری انجام دادهاند. آنها یک مدل برای ارزیابی عملکرد بانک توسعه تعاون، که یک نمونه از مؤسسات مالی و اعتبار دولتی است ارائه دادهاند. شاخصهای مورد استفاده در هر منظر BSC به شرح زیر میباشد که دو منظر آموزش و فرآیندهای داخلی نقش ورودی DEA را داشته و شاخص مشتریان و مالی نقش خروجی DEA را ایفا میکنند.
آموزش:
1.کارکنان تحصیل کرده 2.ساعت آموزشی برگزار شده 3.مقدار پاداش پرداخت شده به کارکنان
4. IT بودجه صرف شده برای توسعه
فرآیند های داخلی:
1.جذب سپرده 2.ادعای به تأخیر افتادن جمع آوری مبلغ 3.جذب نیروهای کلیدی و کارآمد
مشتریان:
1.مشتری وفادار 2.زمان انجام موارد اعتباری (رضایت مشتری)
مالی:
1.دارایی خروجی 2.اختلاف خالص پرداخت و دریافت 3.سرمایه خروجی 4.اختلاف نرخ سود دهی خالص و سود به دست آمده نرخ سود 5.نرخ خروجی از درآمد تقسیم شده 6.قیمت تمام شده پول
این مطالعه عوامل مهم مختلف مرتبط با هر یک از چهار منظر از BSC را تعیین کرده و با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی رتبه بندی را انجام دادهاند. در هر بخشی از پیاده سازی BSC، با استفاده از DEA به رتبه بندی واحدهای مختلف بانک پرداخته و واحدهای کارا و ناکارا را تعیین میکنند (کرمی و همکارانش،2012،1166-1155).
خاکی و همکارانش 2012، در مقاله ای با عنوان بهبود بهرهوری تصمیم گیری از طریق روش BSC-DEA بیان میکنند که ارزیابی عملکرد نقش مهمی در یافتن تصور و مشکلات هر سازمان دارد، همچنین میتواند تواناییها و فعالیتهای آن سازمان را گسترش دهد. تحلیل پوششی دادهها به عنوان روشی غیر پارامتری، ابزار مدیریتی سودمند و مهمی برای اندازه گیری تأثیر ورودیها و خروجیها بوده است. در این مقاله، ما روشی را برای استفاده از کارت امتیازی متوازن به عنوان روشی برای نمودهای طراحی ارزشیابی یک سازمان پیشنهاد میدهیم. در هر یک از چهار منظر BSC به ترتیب شاخصهای زیر استفاده شدهاند:
آموزش :
ورودی:1.افزایش تخصص کارکنان 2.افزایش هزینه انگیزشی
خروجی:1.پیشرفت در مهارت کارکنان
فرآیندهای داخلی:
ورودی:1.خدمات آنلاین 2.خدمات سریع و قابل اعتماد
خروجی:1.خدمات الکترونیکی 2.خدمات پیشرفته
مشتری:
ورودی:1.استراتژی قیمت گذاری رقابتی
خروجی:1.نرخ رشد مشتریان جدید 2. خدمات سریع و با کیفیت بالا 3.خدمات آنلاین
مالی:
ورودی:1.وامهای پرداخت نشده 2.نرخ هزینه به نسبت درآمد
خروجی:1.حاشیه سود 2.بازده حقوق صاحبان سهام 3.نرخ رشد دارایی
روش ترکیب BSC-DEA به عنوان موردی از موارد تجربی برای یک بانک بزرگ خصوصی استفاده شده است (خاکی و همکارانش،2012،252-245).
2-16- خلاصه و نتیجه گیری
ردیف عنوان نویسندگان سال انتشارورودیخروجیآموزشفرآیند های داخلیمشتریمالیورودیخروجیورودیخروجیورودیخروجیورودیخروجی1روش دو مرحله علت و معلول BSC-DEA برای اندازه گیری بهرهوری نسبی سازمانهاSeyed Esmaeel Najafia,Seyed Aliakbar Ahmadib, Mohammad Fallahc, Nasser Shahsavaripourd20111. پاداش2.افزایش تخصص کارکنان1.افزایش مهارتهای کارمند2.سرعت خدمات1.خدمات پیشرفته 2.خدمات با سرعت بالا1.خدمات آنلاین2.قیمتهای رقابتی 1.رضایت مشتری2.نرخ جذب مشتری3.خدمات با کیفیت بالا 1.بازده حقوق صاحبان سهام2.حاشیه سود3.رشد ارزش دارایی2روش BSC-DEA برای اندازه گیری بهرهوری نسبی صنعت خدمات: مطالعه موردی بخش بانکداریM. B. Aryanezhada, E. Najafib S. Bakhshi Farkousha20111.بازگشت سرمایه گذاری2.کسری صندوق3.حذف تسهیلات1.پاداش1.بازده زمانی2.بهرهوری ATM 1.تعداد کارتهای صادر شده2.اینترنت، تلفن بانک و SMS1.سپرده های بسته شده2.مشتریان جدید1.تعداد چکهای صادر شده2.ارز3.اعتبارنامه4.برات5.صورتحساب بانکی6.حواله ارزی1.مخارج2.سپردهها1.درآمد2.دیون مؤخر3.تسهیلات بانکی3بهبود بهرهوری از تصمیم گیری واحد از طریق روش BSC-DEAAmir Reza Khaki Seyed Esmaeel Najafib Sadra Rashidia20121.افزایش تخصص کارکنان2.افزایش هزینه انگیزشی1.پیشرفت در مهارت کارکنان1.خدمات آنلاین2.خدمات سریع و قابل اعتماد1.خدمات الکترونیکی2.خدمات پیشرفته1.استراتژی قیمت گذاری رقابتی1.نرخ رشد مشتریان جدید2. خدمات سریع و با کیفیت بالا3.خدمات آنلاین1.وامهای پرداخت نشده2.نرخ هزینه به نسبت درآمد1.حاشیه سود2.بازده حقوق صاحبان سهام3.نرخ رشد دارایی 4دستیابی به اهداف در روش کارت امتیازی متوازن با استفاده از تحلیل پوششی دادهها و کاربرد آن در بانکهای تجاریFereydon Rahnamay RoodposhtiFarhad Hosseinzadeh Lotfi, Mohsen Vaez Ghasemi20101.هزینه های انگیزشی2.افزایش حرفه ای بودن کارمندان3.افزایش مهارت کارمندان1.افزایش سرعت خدمات2.خدمات آنلاین3.خدمات الکترونیکی4.خدمات پیشرفته1.قیمتهای رقابتی 2.رضایت مشتری3.خدمات با کیفیت بالا4.نرخ جذب مشتریان جدید5.خدمات با سرعت بالا1.دارایی نرخ رشد2.نرخ بازگشت سرمایه گذاری3.حاشیه سود4.نرخ وام به تأخیر افتاده5.وام بر سپرده5مطالعه تجربی برای اندازه گیری شاخصهای موفقیت در صنعت بانکداریMosayeb Karamia, Amir Mehdiabadib, Ali Shahabi Mohsen Mardanid20121.کارکنان تحصیل کرده2.ساعت آموزشی برگزار شده3.مقدار پاداش پرداخت شده به کارکنان4. IT بودجه صرف شده برای توسعه 1.جذب سپرده2.ادعای به تأخیر افتادن جمع آوری مبلغ3.جذب نیروهای کلیدی و کارآمد1.مشتری وفادار2.زمان انجام موارد اعتباری (رضایت مشتری)1.دارایی خروجی 2.اختلاف خالص پرداخت و دریافت3.سرمایه خروجی 4.اختلاف نرخ سود دهی خالص و سود به دست آمده نرخ سود5.نرخ خروجی از درآمد تقسیم شده6.قیمت تمام شده پول6رتبه بندی شعب بانک با داده های فاصله کاربرد از DEAF. Hosseinzadeh LotfiM. NavabakhsA. TehranianM. Rostamy-MalkhalifehR. Shahverdi20071.بهره قابل پرداخت2.تعداد پرسنل3.وامهای غیر اجرایی1.مجموع چهار سپرده اصلی2.سپرده های دیگر 3.وامهای اعطا شده4.منافع دریافتی5.هزینه7رتبه بندی شعب بانک با داده های فاصله توسط IAHPT. Rezaei TazianiM. SaneiG. R. JahanshahlooJ. JablonskyM. R. Mozaffari20091.بهره پرداختی2.تعداد پرسنل3.تقاضا1.حسابهای پس بدون بهره2.حساب جاری3.حسابهای کوتاه مدت4.حسابهای بلند مدت5.وامها6.بهره دریافتی8یک روش جدید برای رتبه بندی واحدهای کارا در تحلیل پوششی دادهها و کاربرد به نمونه ای از شعب بانک کشاورزی ویتنامیNguyen Khac MinhPham Van KhanhPham Anh Tuan20121.هزینه های پرسنلی2.خالص کل دارایی3.سپردهها4.تعداد پرسنل1. منافع در یافتی2.سایر درآمدها3. وامها9مطالعه تطبیقی در اندازه گیری عملکرد واحد های تصمیم گیری:مطالعه موردی در بانک تجارت ایرانM. HasannezhadS. E. Hosseini20111.حسابهای مشکوک الوصول2. بهره3.بدون بهره4.تعداد پرسنل5.تغییر حساب در شعبه6.تعداد کامپیوترها7.تعداد ATM1.درآمد وام2.جریمه تأخیر3.کارمزد بانکی4.سپرده های سرمایه گذاری5.حسابهای پس انداز6.سپرده جاری7.تسهیلات حسابهای جاری8. تسهیلات حسابهای غیر جاری9.تعداد پرداختها10.تعداد ضمانت نامهها11.تعداد وامهای پرداختی10بهرهوری، اندازه، معیارها و اهداف شعب بانک: استفاده از تحلیل پوششی دادههاAS Camanho RG Dyson19991.تعداد کارکنان در شعبه2.فضای طبقات شعب ( m2)3.هزینه های عملیاتی (هزینه لوازم و سایر خدمات) 4.تعداد ATM1.تعداد معاملات خدمات عمومی انجام شده توسط کارکنان شعبه2.تعداد معاملات در دستگاههای خودپرداز خارجی3.تعداد همه انواع حساب در شعبه4.ارزش پس انداز 5.ارزش وامها11تجزیه و تحلیل بهرهوری مقایسه ای از شعب بانکهای یونانی در پرتو بحران مالیEleftherios Aggelopoulos, Antonios Georgopoulos, Costas Siriopoulos20101.تعداد کارکنان2.هزینه های پرسنلی3.هزینه های عملیاتی1.ارزش وامها2.ارزش سپرده3.درآمد بدون بهره4. درآمد خالص حاصل از بهره12ارزیابی دو مرحله بهرهوری شعبه بانک با استفاده از تحلیل پوششی داده Joseph C.Paradi StephenRouatt b HaiyanZhu20111.توازن نقدی2.داراییهای ثابت / سود3.دیگر بدهیهای 4.وامهای خالص غیر اجرای5.Loan lossexperience6.هزینه های کارکنان7.هزینه اشغال / کامپیوتر8.زیان وام9.هزینه متقابل10.دیگر هزینهها11.اقلام متفرقه1.مدیریت دارایی2.وام مسکن3.وامهای مصرفی4.وامهای تجاری5.سپرده های تجاری6.سپرده های مصرفی7.کارمزد13اندازه گیری عملکرد بانک شعبه با استفاده از تحلیل پوششی دادهها Mehmet Hasan Ekenand Suleyman Kale20111. .هزینه های پرسنلی2.هزینه های عملیاتی3.وامهای زیان ده1.تقاضای سپرده2.زمان سپرده3.تقاضای سپرده FX4.زمان سپرده FX5.وامهای تجاری6.وامهای مصرفی7.تعداد کل تراکنشها8.درآمد خالص حاصل از بهره9.درآمد با بهره14ارزیابی عملکرد کسب و کار مدیریت ثروت بانکها Cheng-Ru Wu Chin-Tsai Lin Pei-Hsuan Tsai 20101. رشد دانش حرفه ای مدیران ثروت 2.آموزش مدیران ثروت3.مقیاس تیم مدیریت ثروت4.سیستم شکایت مدیران ثروت5.تناسب پاداش تنبیه عملکرد 1.نوآوری سیستم برنامه نویسی2.خبرگی بستر های نرم افزاری یکپارچه سازی مالی حرفه ای3.کیفیت عملیاتی برای گروهی از مشتریان4.رضایت مشتری داخلی5.لایه حمایتی مدیریت1.خرید مشتری2.خبره مالی ویژه3.سودآوری مشتری4.اعتماد مشتری5.حفظ مشتری1.کنترل مالیات/درآمد2.نسبت سهم مشتریان بازار3.ظرفیت سودآوری4.مدیریت دارایی15روش MCDM فازی برای ارزیابی عملکرد بانکداری بر اساس کارت امتیازی متوازن Hung-Yi Wu Gwo-Hshiung Tzeng Yi-Hsuan Chen20091.واکنش ناشی از خدمات به مشتریان2.آموزش حرفه ای3.ثبات کارکنان4.رضایت کارکنان5.شایستگی سازمانی1.تعداد خدمات جدید2.بهرهوری معامله3.شکایات مشتری4.فرمها و فرایندهای منطقی5.عملکرد فروش6.مدیریت عملکرد1.رضایت مشتری 2.سود هر مشتری3.سهم بازار4.نرخ حفظ مشتری5.نرخ افزایش مشتری1.فروش2.نسبت بدهی3.بازگشت دارایی4.درآمد هر سهم5.حاشیه سود خالص6.بازگشت سرمایه گذاری16بررسى کاراىى سيستم بانکى با کار برد تحليل پوشش دادهها(مطالعه موردى بانک کشاورزی)جعفر حقیقتناصر نصيرى13821.هزینه هاى دارى2.هزینه هاى پرسنلى3.تعداد ترمینالها1.حسابهای قرضالحسنه2.حسابهای کوتاه مدت3.حسابهای بلند مدت4.حسابهای جاری5.تعداد حوالهها صادره6.تسهيلات نوع اول (عقود با بازدهی ثابت) 7.تسهيلات نوع دوم (قرضالحسنه) 8.تسهيلات نوع سوم (تسهيلات تکليفى)
مراجع
آذر، عادل و ترکاشوند، علیرضا (1385)؛ «ارزیابی عملکرد آموزشی و پژوهشی با استفاده از مدل تحلیل پوششی دادهها: گروههای آموزشی دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس»؛ فصلنامۀ مدرس علوم انسانی، دوره 10، شماره 1، ص 1-23
ابن رسول، سید اصغر و طرهاني، فرزاد و لطفي، اسماعيل (1386)؛ «روش پياده سازي و توسعه مدل كارت امتيازي متوازن در سازمانهای صنعتي»؛ سومين كنفرانس ملي مديريت عملكرد، تهران
احمد پور، هادی (1385)؛ «بررسی کارایی سیستم بانکی ج. ا. ایران با استفاده از تحلیل پوششی دادهها (DEA) (مطالعه موردی بانک صادرات استان مازندران) »؛ پایان نامه کارشناسی ارشد علوم اقتصادی، دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه مازندران
افشار کاظمی، محمد علی و ستایش، محمد رضا و محرابیان، سعید و انوری، کرمعلی (1385)؛ «ارزیابی کارایی نسبی شعب بانک توسعه صادرات ایران با مدل تحلیل پوششی دادهها DEA »؛ بانک و اقتصاد، شماره 75، ص 48-42
اميري، مقصود، جهاني، سمانه (1389)؛ «بهکارگیری يك روش IDEA/AHP براي ارزيابي و انتخاب تأمين كنندگان»؛ نشريه مديريت صنعتي، تهران، دوره 2، شماره 5، ص 5-18
برهانی، حمید (1377)؛ «سنجش کارایی در بانکهای تجاری ایران و ارتباط آن با ابعاد سازمانی مالی»؛ رساله دکتری اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات، ص 62-25
بشلی امیر و جواد، محمد (1382)؛ «ارزیابی شعب بانک کشاورزی استان مازندران با استفاده از تکنیک تحلیل پوششی دادهها»؛ پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت صنعتی، دانشگاه مدیریت، دانشگاه تهران
پیرایی خسروی و کاظمی، حسین (1383)؛ «اندازه گیري کارائی فنی شرکتهای بیمه ایران، بر اساس برآورد تابع مرزي تصادفی»؛ فصلنامه پژوهشهای اقتصادی ایران، شماره 18، ص 178-157
حجازي، رضوان و انواري رستمي، علي اصغر و مقدسي، مقدم (1387)؛ «تحليل بهرهوری كل بانك توسعه صادرات ايران و رشد بهرهوری شعب آن با استفاده از تحليل پوششي دادهها (DEA)»؛ نشريه مديريت صنعتي، دوره 1، شماره 1، ص 50-39
حسين زاده لطفی، فرهاد و توانبخش، مهرداد و جهانشاهلو، غلامرضا و طايب، طائب (1384)؛ «شاخص بهرهوری مالمکوئيست هزينه در بانک و کاربردی از تحليل پوششی دادها»؛ تحقیق در عملیات و کاربرد آن (ریاضیات کاربردی)، تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، دوره 1، شماره 6، ص 37-17
جوانمردي، لیلی (1386)؛ «ارزيابي كارايي شعب بانك پارسيان با استفاده از روش تلفيقي داده كاوي و تحليل پوششي دادهها»؛ پایان نامه کارشناسی ارشد مهندسی صنایع، دانشگاه تهران
زارعی متین، حسن و جام پر از می، مونا و یزدانی، حمید رضا و بیریایی، هانیه سادات (1389)؛ «بررسی رابطه بین گرایش استراتژیک شرکت با عملکرد سازمانی با استفاده از رویکرد کارت امتیازی متوازن»؛ نشريه مديريت بازرگانی، تهران، دوره 2، شماره 6، ص 97-112
سلطان محمدي، ندا (1389)؛ «شناسايي عوامل کلیدی در روش تحليل پوششي دادهها (DEA) براي ارزيابی عملكرد گروه های آموزشی با استفاده از روش سیستم نرم (SSM)»؛ پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت صنعتی، دانشگاه مدیریت، دانشگاه تهران
شهلایی مقدم، افشین و رضوان، تقی (1387)؛ «كارت امتيازي متوازن از تئوري تا عمل»؛ انتشارات شهلایی مقدم، تهران
صادقياني، جمشيد صالحي و رضوي، سيد حسين و تقوي فرد، محمدتقي و اميري، مقصود (1387) : «رتبهبندي واحدهاي كارا با تركيب رويكرد تحليل پوششي دادهها و فرآيند تحليل سلسله مراتبي در سازمانهاي بازرگاني استاني»؛ فصلنامه دانش مديريت، دوره 21، شماره 4
طلوع، مهدي و جوشقاني، سمانه (1389)؛ «مدلهای تحصيل خروجي متمركز و تخصيص ورودي متمرکز در تحليل پوششي دادهها»؛ نشريه مديريت صنعتي، تهران، دوره 2، شماره 5، ص 59-82
عالم تبريز، اكبر و رجبي پور ميبدي، عليرضا و زارعيان، محمد (1388)؛ «بررسي كاركرد تكنيك تاپسيس فازي در بهبود سنجش كارايي شعب بانکها با استفاده از تكنيك DEA»؛ نشريه مديريت صنعتي، دوره 1، شماره 3، ص 118-99
عالم تبريز، اكبر و سعيدي، حسام و ديلمي معزي، صارم ( 1389)؛ «بکار گیری رويكرد تلفيقي تحليل پوششي دادهها و فرايند تحليل سلسله مراتبي براي ارزيابي كارايي دانشكده هاي دانشگاه شهيد بهشتي»، مجله پژوهشهای مديريت، ص 36-25
عباسيان، عزت اله و مهرگان، نادر (1386)؛ «اندازه گيري بهرهوری عوامل توليد بخشهای اقتصادي كشور به روش تحليل پوششي دادهها (DEA) »؛ مجله تحقيقات اقتصادي، تهران، شماره 78، ص 153-176
عليرضايي، محمدرضا و رفيعي ثاني، محمدرضا (1389)؛ «توسعه اي بر روش AHP / DEA براي رتبه بندي واحدهاي تصميم گيرنده»؛ نشريه مديريت صنعتي، تهران، دوره 2، شماره 5، ص 83-102
علیزاده صانع، نیلوفر (1387)؛ «ارزیابی کارایی سیستم بانکی با استفاده از متدولوژی تحلیل پوششی دادهها مورد پژوهشی بانک صادرات ایران»؛ پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهرا (س)، دانشکده علوم اقتصادی
فارسیجانی، حسن و آرمان، محمد حسین و حسین بیگی، علیرضا و جلیلی، اعظم (1390)؛ «ارائه مدل تحليل پوششي دادهها با رويكرد ورودي- خروجي محور»؛ چشمانداز مديريت صنعتي، شماره 1، ص 56-39
قاسمي، عبدالرسول و جهانگرد، اسفنديار (1390)؛ «برآورد كارايي مؤلفه های شعب بانك مسكن در تجهيز منابع و تخصيص تسهيلات: رويكرد مدل ابر کارایی با محدودیتهای وزني»؛ نشريه مديريت صنعتي، دوره 3، شماره 6، ص 128-113
كاشاني پور، محمد و قاضي زاده، مصطفي (1384)؛ «شناسايي متغيرها و نسبتهای مؤثر در اندازه گيري كارايي شعب بانك»؛ دو ماهنامه دانشور رفتار، سال پانزدهم، شماره 32، 108-93
کاپلان، رابرت اس و نورتون، ديويد (1383)؛ «سازمان استراتژي محور»؛ ترجمه پرويز بختياري، سازمان مديريت صنعتي، تهران
محمدی، فرهاد (1389)؛ «ارزیابی و مقایسه عملکرد شعب منتخب بانک اقتصاد نوین با استفاده از روش تحلیل پوششی دادهها و معیار سنجش رضایت مشتریان»؛ پایان نامه کارشناسی ارشد ریاضی کاربردی، دانشگاه پیام نور، مرکز تهران
مهرگان، محمد رضا (1387)؛ «مدلهای کمی در ارزیابی عملکرد سازمانها»، دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، ص 18-124
نمازي، محمد و ابراهيمي، شهلا (1389)؛ «بررسي كارايي بانکهای ايران با استفاده از تکنیک DEA به روش پله ای»؛ نشريه مديريت صنعتي، دوره 2، شماره 5، ص 174-159
يوسفي، مهرداد و حائري، اميد (1386)؛ «الگوي کاربردي مديريت استراتژيک در بنگاه هاي متوسط»؛ ماهنامهی تدبير، شماره 192
"A BSC-DEA approach to measure the relative efficiency of service industry: A case study of banking sector", Aryanezhad, M. B.& Najafi, E. & Bakhshi Farkoush, S. (2011) , International Journal of Industrial Engineering Computations, Pg 273–282
“A cause and effect two-stage BSC-DEA method for measuring the relative efficiency of Organizations”, Najafi, Seyed Esmaeel & Ahmadi, Seyed Aliakbar & Fallah, Mohammad & Shahsavaripour, Nasser (2011) , Management Science Letters
“A fuzzy MCDM approach for evaluating banking performance based on Balanced Scorecard”, Wu, Hung-Yi & Tzeng, Gwo-Hshiung & Chen, Yi-Hsuan (2009) , Expert Systems with Applications, Vol 36, Issue6, Pg10135–10147
“A fuzzy AHP and DEA approach for making bank loan decisions for small and medium enterprises in Taiwan”, Che, Z.H.& Wang ,H.S.& Chuang,Chih-Ling,2010, Expert Systems with Applications, Vol 37, Issue 10, Pg 7189–7199
“A new approach to linking strategy formulation and strategy implementation: an example from the UK banking sector”, Littler, Kevin & Aisthorpe, Phil & Hudson, Robert & Keasey, Kevin (2000) , International Journal of Information Management, Vol 20, Issue 6, Pg 411-428
“Acquiring Targets in Balanced Scorecard Method by Data Envelopment Analysis Technique and its Application in Commercial Banks”, Rahnamay Roodposhti, Fereydon & Lotfi, Farhad Hosseinzadeh & Ghasemi, Mohsen Vaez (2010) , Applied Mathematical Sciences, Vol. 4, no. 72, 3549 – 3563
“An empirical study for measuring the success index of banking industry”, Karami, Mosayeb & Mehdiabadi, Amir & Shahabi, Ali & Mardani, Mohsen (2012) , Management Science Letters, Pg 1155–1166
"An integration of balanced scorecards and data envelopment analysis for firm’s benchmarking management", Chiang, Chwan-Yi & Lin, Binshan (2009) , Total Quality Management, Vol. 20, No. 11, Pg1153–1172
“An investigation of the effect of Balanced Scorecard implementation on financial performance”, Davis, Stan & Albright, Tom (2004) , Management Accounting Research, Vol 15, Issue 2, Pg 135-153
"Assessing bank efficiency and performance with operational research and artificial intelligence techniques: A survey",Fethi, Meryem Duygun & Pasiouras , Fotios,2010, European Journal of Operational Research, Vol 204, Issue 2, Pg 189–198
“Assessing the efficiency in operations of a large Greek bank branch network adopting different economic behaviors “,Dimitris , I. Giokas, 2008, Economic Modelling, Vol 25, Issue 3, Pg 559–574
“Data Envelopment Analysis: Theory, Methodology and Applications “ ,Charnes, A., Cooper, W.W., Lewin, A.Y., Seiford, L.M.,1995, Kluwer Academic Publishers., Boston
“Efficiency evaluations with context-dependent and measure-specific data envelopment approaches: An application in a World Bank supported project”, Ulucan , Aydın & Atıcı , Kazım Barış , 2010 , Omega, Vol 38, Issues 1–2, Pg 68–83
“Efficiency persistence of bank and thrift CEOs using data envelopment analysis”, Chen, Yao & Gregoriou, GregN & Rouah, FabriceDouglas,2009, Computers & Operations Research, Vol 36, Issue 5, Pg 1554–1561
" Evaluating business performance of wealth management banks", Wu, Cheng-Ru & Lin, Chin-Tsai & Tsai, Pei-Hsuan (2010) , European Journal of Operational Research, Vol 207, Issue 2, Pg 971-979
"Improving efficiency of decision making units through BSC-DEA technique”, Khaki, Amir Reza & Najafi, Seyed Esmaeel & Rashidi, Sadra (2012) , Management Science Letters, Pg245-252
“Integrated bank performance assessment and management planning using hybrid minimax reference point – DEA approach”, Yang , J.B.& Wong , B.Y.H. & Xu, D.L. & Liu, X.B. & Steuer, R.E. ,2010, European Journal of Operational Research, Vol 207, Issue 3 , Pg 1506–1518
“Measuring bank branch performance using Data Envelopment Analysis (DEA): The case of Turkish bank branches”,Eken , Mehmet Hasan & Kale , Suleyman , 2011 , African Journal of Business Management , Vol. 5(3) , Pg 889-901
" Measuring the relative balance of DMUs", Ahn, Heinz & Neumann, Ludmila & Novoa, Nadia Vazquez (2010) , European Journal of Operational Research, Vol 221, Issue 2, Pg 417–423
"Modeling the efficiency of top Arab banks: A DEA–neural network approach", Mostafa, MohamedM, 2009, Expert Systems with Applications, Vol 36, Issue 1, Pg 309–320
“Performance Assessment and Target Setting for Bank Branches Using the Hybrid Minimax Reference Point DEA Approach”, Yang, Jian-Bo & Wong, Brandon Y H & Steuer, Ralph E(2005) , Operational Research Society, Pg26-41
“The Relative Efficiency of Commercial Banks in Thailand: DEA Approach”, Chansarn, Supachet,2009, International Research Journal of Finance and Economics, Issue 18, Pg 53-68
“Two-stage evaluation of bank branch efficiency using data envelopment analysis”, Paradi , Joseph C. & Rouatt , Stephen & Zhu , Haiyan ,2011 , Omega, Vol 39, Issue 1, Pg 99–109