رشد اقتصادی، دلالت بر افزایش تولید یا درآمد سرانه ملی دارد. اگر تولید کالاها یا خدمات به هر وسیله ممکن در یک کشور افزایش پیدا کند، می توان گفت که در آن کشور، رشد اقتصادی اتفاق افتاده است.
رشد اقتصادی به تعبیر ساده عبارت است از افزایش تولید یک کشور در یک سال خاص در مقایسه با مقدار آن در سال پایه. در سطح کلان، افزایش تولید ناخالص ملی (GNP) یا تولید ناخالص داخلی (GDP) در سال مورد بحث به نسبت مقدار آن در یک سال پایه، رشد اقتصادی محسوب می شود. علت این که برای محاسبه رشد اقتصادی، از قیمت های سال پایه استفاده می شود آن است که افزایش محاسبه شده در تولید ناخالص ملی، ناشی از افزایش میزان تولیدات باشد و تاثیر افزایش قیمت ها (تورم) حذف گردد.
منابع رشد اقتصادی عبارت اند از:
توسعه اقتصادی عبارتست از رشد اقتصادی همراه با تغییرات بنیادین در اقتصاد و افزایش ظرفیت های تولیدی اعم از ظرفیت های فیزیکی، انسانی و اجتماعی. در توسعه اقتصادی، رشد کمی تولید حاصل خواهد شد اما در کنار آن، نهادهای اجتماعی نیز متحول خواهند شد.
فهرست مطالب:
تئوری اسمیت
بر اساس نظر اسمیت، وظایف دولت بر حسب نظام آزادی طبیعی
عوامل اصلی رشد و توسعه اقتصادی از نظر اسمیت (کتاب ثروت ملل)
افزایش جمعیت یا نیروی کار
تقسیم کار، تراکم سرمایه، پیشرفت فنی
تراکم سرمایه
شکل گیری تراکم سرمایه
خلاصه نظرات اسمیت
تجارت خارجی
الگوی رشد اسمیت
متغیرهای الگوی رشد اسمیت در هر دو حالت
تمامی محصول سال قبل صرف تولید می شود
تمام محصول سال قبل صرف تولید نمی شود
تئوری ریکاردو
فرضیات تئوری ریکاردو
اجاره بهاء
بازار رقابت کامل
تئوری توزیع تولید بین عوامل تولید
اهمیت تجارت خارجی از نظر ریکاردو
تمرکز سرمایه
تعریف سود
تعریف نرخ سود
راه حلهای ریکاردو برای جلوگیری از رسیدن به حالت سکون و رکود اقتصادی (کتاب اصول اقتصاد سیاسی و مالیاتی)
نقد و بررسی نظرات ریکاردو
تئوری مالتوس
اقتصاد جوامع
توسعه اقتصادی از نظر مالتوس
عوامل موثر بر ازدیاد ثروت و توسعه اقتصادی
توسعه اقتصادی و راه حلهای افزایش تقاضای موثر و افزایش ارزش تولیدات
توزیع عادلانه تر ثروت و درآمد
گسترش بازرگانی داخلی و خارجی
حفظ مصرف کنندگان غیر مولد
طرح کار عمومی برای از بین بردن بیکاری و افزایش تقاضای موثر
دیدگاه مالتوس در خصوص جمعیت
نظریه دام تعادل در سطح پایین
راه حل های خروج از دام
رشد متعادل
انتقادات وارد بر نظرات مالتوس
تئوری میل
وضعیت سکون
راههای مقابله با وضعیت سکون
نقش دولت از دیدگاه میل
تئوری مارکس
نظریه ارزش اضافی
ایرادات وارد بر نظریه مارکس
تئوری شومپیتر
اشکال نوآوری از نظر شومپیتر
انواع دورها یا نوسانات اقتصادی از نظر شومپیتر
شکست نظام سرمایه داری
انتقادات وارد بر شومپیتر
تئوری روستو
پنج مرحله رشد اقتصادی روستو
مرحله اول – جامعه سنتی
مرحله دوم – مرحله ماقبل خیز
مرحله سوم – مرحله خیز
رخدادهای مرحله خیز
خصوصیات بخشهای پیشرو از نظر روستو
چهار شرط رشد سریع اقتصادی بخشهای پیشتاز
پیش شرطهای لازم برای وقوع مرحله خیز
مرحله چهارم – مرحله بلوغ اقتصادی
مرحله پنجم – مرحله مصرف انبوه
و...